آشنایی با ۱۰ کلیسای معروف در تهران

کلیسا از اصلی‌ترین مکان‌های مذهبی مسیحیان است که در آنجا عبادت می‌کنند و از آنجایی که تهران در طول تاریخ ادیان زیادی از جمله مسیحیت را دیده است، به همین جهت کلیساهای زیادی دارد. این کلیساها از جاهای دیدنی تهران محسوب می‌شوند که در ادامه به معرفی آنها پرداخته‌ایم.

کلیساهای تهران کجاست؟

در کشور ما حدود 300 کلیسا وجود دارد که بیشتر در شهرهای اصفهان، تهران و آذربایجان غربی هستند که شاخه‌های مختلفی از مسیحیت را شامل می شوند. کلیساها از مهمترین جاهای تاریخی تهران هستند که گردشگران زیادی را به سوی خود می کشانند.

شاخه های مختلف مسیحیت

• ارامنه
• آشوری
• پروتستان
• کاتولیک

کلیساهای تهران هم همین خصوصیات را دارا هستند، برای رفتن به بیشتر کلیساهای تهران باید از قبل مجوز ورود دریافت کنید‌ و با تهیه بلیط هواپیما تهران و تور تهران‌گردی به بازدید آنها بروید.

قوانین وارد شدن به کلیسا

قبل از اینکه مهمترین جاهای تاریخی تهران یعنی کلیساهای این شهر را معرفی کنیم قوانینی که در کلیساها باید رعایت شود را توضیح می‌دهیم.

1. در بیشتر کلیساها باید بدون کفش وارد شوید.
2. رعایت حجاب در کلیساها الزامی‌ است و پوشیدن لباس آستین خیلی کوتاه و شلوارک ممنوع است.
3. در بعضی از کلیساها عکاسی ممنوع است پس قبل از گرفتن عکس حتما اجازه بگیرید.
4. در بعضی از کلیساها قرار دادن پاها به صورت ضربدری نوعی بی‌ادبی محسوب می‌شود.

اگر می‌خواهید وارد کلیسا شوید باید قوانین مربوط به آنها را رعایت کنید.

کلیساهای معروف تهران کدامند؟

در شهر تهران کلیساهای معروف بسیار زیادی وجود دارد که گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشانند. این کلیساها علاوه بر مکان دینی از جاذبه‌های گردشگری بی‌نظیر پایتخت هستند.

کلیسای حضرت یوسف (ع) تهران

کلیسای حضرت یوسف از اولین و زیباترین کلیساهای کاتولیک تهران است که در سال 1329 شمسی ساخته شده است. جشن‌های زیادی در این کلیسا برگزار می‌شود.

جشن های کلیسای حضرت یوسف

1. عید میلاد مسیح
2. مراسم قیام حضرت مسیح
3. شب ژانویه
4. جشن تموز
5. عید آب پادشاهان
6. جشن سال نو آشوری‌ها
7. جشن عروج حضرت مسیح

در ساخت این کلیسا از معماری تمدن آشوریان الگو گرفته شده و روی صفه بنا شده که توسط چند پله به حیاط متصل شده است. در سمت شرقی محراب قرار گرفته و در جلوی محراب دو نیم ستون با طراحی شگفت‌انگیز وجود دارد. روی گنبد و دیوارهای این کلیسا تعدادی نورگیر قرار داده شده و از رنگ‌های کرم، زرد و آبی در طراحی کلیسا به کار گرفته شده است. کلیسای حضرت یوسف به نسبت بقیه کلیساها ساده ساخته شده است که معماری آن در عین سادگی بسیار زیبا و شگفت‌انگیز است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای حضرت یوسف

بیشتر بخوانید: آشنایی با جاهای دیدنی تهران در بهار

کلیسای ارتدکس یونانی تهران

از زیباترین کلیساهای تهران کلیسای ارتدکس یونانی است. مرکزیت کلیسا به علت اختلافاتی که داشتند از هم پاشیده شده و در جاهای مختلف جهان از جمله ایران ساکن شدند. ایران و یونان از سال‌های خیلی دور با هم روابط تجاری داشتند و همچنین یونانیان در ساخت پروژه‌های زیادی از جمله راه‌آهن و کارخانه آسفالت به ایرانیان کمک کردند، به همین علت یونانیان در ایران کلیساهایی برای عبادت و انجام امور مذهبی خود بنا کردند.

کالاهایی که بین ایران و یونان تجارت می‌شد

• ابریشم
• تنباکو
• پنبه

این ‌کلیسا نیمه تعطیل است و مراسم خاصی در آنجا برگزار نمی‌شود. معماری ‌کلیسای ارتدکس یونانی بسیار منحصربه‌فرد و داخل آن نقاشی‌های از مسیح به چشم می‌خورد.

یونانیان کلیساهای ایران را برای امور مذهبی و عبادت ساخته‌اند.

سطوح کلیسای ارتدکس یونانی

• سطح 1: جایگاه آسمانی به کشیشان تعلق دارد که یک صندلی بزرگ مخصوص ص آنها در این سالن وجود دارد که از سنگ مرمر ساخته شده است.
• سطح 2: جایگاه زمینی به پیروان تعلق دارد.

سطوح کلیسای ارتدکس یونانی توسط پله‌هایی مرمر به هم وصل شده‌اند.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای ارتدکس یونانی

کلیسای توما تهران

کلیسای توما در زمان پهلوی دوم در تهران بنا شده که به کلیسای آشوری توما هم مشهور است. کلیسای توما با معماری و طراحی مدرن و بی‌نظیری ساخته شده که در نمای آن طرح‌هایی از صلیب به کار رفته و از بزرگترین کلیساهای پروتستان است. کلیسا توما از دو طرف شرق و شمال در ورودی دارد که به وسیله پله‌هایی به محوطه اصلی وصل شده‌اند، محراب این کلیسا قسمت جنوبی قرار گرفته است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای توما

کلیسای نیکلای مقدس تهران

کلیسای نیکلای مقدس در زمان پهلوی توسط مهاجران روسی ساخته شده که بعد از انقلاب مدتی غیرفعال بود که در سال 1995 دوباره بازگشایی شد و اکنون مراسمات مذهبی مسیحیان در این مکان برگزار می‌شود.

این کلیسا از نظر معماری شباهت زیادی به کلیساهای روسی دارد و بعضی از اشیا گران‌قیمت کلیسا توسط مهاجران روسی به ایران آورده شده است. به دلیل کم بودن مسیحیان ارتدکس در ایران این کلیسا فعالیت کمی دارد و به علت خشک شدن چاه کلیسا باغ‌های اطراف کلیسا هم خشک شده‌اند.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای نیکلای مقدس

بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی تهران تجربه ای بی نظیر در نوروز

کلیساهای قدیمی تهران کجاست؟

بعضی از کلیساهای تهران قدمتی بسیار طولانی دارند و از سالیان بسیار دور محل عبادت مسیحیان بوده‌اند. برخی از این کلیساها بیش از دویست سال قدمت دارند. ضمن بازدید از کلیساهای تهران می توانید از جاهای دیدنی تهران در اطراف این کلیساها نیز بازدید داشته باشید.

کلیسای سورپ گئور‌گ تهران

یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران کلیسای سورپ گئور‌گ است که در جنوب تهران قرار گرفته است. قدمت این کلیسا همزمان با روی کار آمدن حکومت قاجاریه بوده و بیش از 212 سال قدمت دارد که در آن زمان آن منطقه ارمنی نشین بوده‌اند.

مراسم عبادی سالروز گئورگ هر ساله در کلیسای سورپ گئور‌گ برگزار می‌شود.

کلیسای گئورگ در گذشته یک محراب روستایی بوده که بعدها تخریب شده و کلیسای کنونی ساخته شده است، این کلیسا برگرفته از سردار گئورگ است که به خاطر ترویج دین مسیحیت به دست بت‌پرستان کشته شده است. بعد از گذشت سال‌های زیاد هنوز مسیحیان در سالروز گئورگ در دهه اول مهرماه مراسم عبادی ویژه‌ای در این کلیسا برگزار می‌کنند و قربانی ذبح می‌کنند.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای سورپ گئورگ

کلیسای پطروس مقدس تهران

کلیسای پطروس در دوره قاجار توسط مبلغان مذهبی پروتستان تهران در منطقه 12 ساخته شده که معماری آن معماری ایرانی اروپایی است. محراب به شکل ذوزنقه و در بخش جنوبی کلیسا واقع شده که در کنار آن برج ناقوس قرار گرفته است.

این کلیسا سه ورودی دارد که دو ورودی در قسمت غربی و یک ورودی در قسمت شرقی واقع شده است. چاه آرتزین برای اولین بار در ایران برای تامین آب کلیسای پطروس حفر شد. با گذشت زمان ورود فارسی‌زبانان به کلیسای پطروس ممنوع شد و در حال حاضر فقط ارمنی‌ها و کره‌ای‌ها به این کلیسا تردد دارند.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای پطروس مقدس

کلیسای سرکیس مقدس تهران

از معروف‌ترین کلیساهای تهران در منطقه 6 کلیسای سرکیس مقدس است که نام آن از یک قدیس حواری ارامنی گرفته شده که مدتی در ایران زندگی می‌کرد، همچنین این کلیسا با هزینه فردی به نام مارگار سرکیسیان ساخته شده است. کلیسای سرکیس با گنبدی 16 ضلعی با نورگیرهای بزرگ و دو برج برای ناقوس‌خانه بر روی صفه‌ای کم ارتفاع ساخته شده است. معماری این کلیسا بسیار زیبا و چشم‌نواز است به طوریکه هر بیننده‌ای را سمت خود جذب می‌کند.

یادمان نسل‌کشی ارامنه یکی از ویژگی‌های بارز کلیسای سرکیس مقدس است.

در کلیسای سرکیس یادمان نسل‌کشی ارامنه ساخته شده و هر ساله مراسمی برای آنها برگزار می‌شود، همچنین مقبره آرداک مانوکیان یکی از خلیفه‌های ارمنی در این کلیسا است که از ویژگی‌های اصلی این کلیسا محسوب می‌شوند.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای سرکیس مقدس

کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس مقدس تهران

کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس در سال 1160 خورشیدی به دست گریکور درهوانسیان در تهران ساخته شده که از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران به شمار می‌آید. تعدادی از مسیحیان که از جلفا اصفهان به تهران مهاجرت کرده بودند در دروازه شاه عبدالعظیم ساکن بودند که به تدریج با مهاجرت ارامنه بیشتر از شهرهای دیگر به تهران تعداد آنها افزایش پیدا کرد، تا اینکه به فکر احداث کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس در کوچه ارامنه افتادند.

بخش های کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس

• تالار مراسم
• حیاط
• ورودی به تالار
• ایوان
• فضای نیمه باز در شرق تالار
• اتاق جنوب شرقی تالار
• محراب در شرق تالار

کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس در زمان قاجار بنا شده و توسط دو شیشه‌بر که از اصفهان برای ساخت کاخ گلستان به تهران آمده بودند ساخته شده است‌، به همین علت این کلیسا شباهت زیادی به کلیساهای جلفا اصفهان دارد. در این کلیسا شخصیت‌های معروف آمریکایی و اروپایی دفن شده‌اند‌.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس

بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی تهران با مترو

کلیساهای در حال فعالیت تهران

همان‌طور که گفتیم در تهران کلیساهای بسیاری وجود دارد که بعضی از این کلیساها در حال فعالیت هستند و مسیحیان زیادی برای عبادت و راز و نیاز به این مکان‌های مقدس می‌روند. برای دیدن این کلیساها با تهیه بلیط قطار تهران به پایتخت سفر کرده و بعد از دریافت مجوز اقدام به بازدید کنید.

کلیسای مریم مقدس تهران

ساخت کلیسای مریم مقدس در زمان پهلوی سال 1317 آغاز شد و تا سال 1324 طول کشید. این کلیسا در منطقه 11 تهران واقع شده و توسط هزینه شخصی رومان عیسی یان ساخته شده که اولین کلیسای جامع ارامنه در تهران است.

موزه آرداک مانوکیان در یکی از ساختمان‌های مجاور کلیسای مریم مقدس است.

پلان این کلیسا به شکل صلیب است و محراب آن در قسمت شرقی قرار گرفته است. گنبد کلیسای مریم مقدس به معماری بیزانسی ساخته شده و ورودی آن دو ستون دارد و به سبک کلیساهای ارمنستان بنا شده است. موزه آرداک مانوکیان در یکی از ساختمان‌های مجاور کلیسا قرار دارد که مجموعه‌های مختلفی دارد. ضمن بازدید از موزه آرداک می توانید از دیگر موزه های تهران نیز بازدید داشته باشید.

مجموعه های موزه آرداک مانوکیان

1. تصاویر و نقشه‌های کلیساهای ارامنه کشور
2. لوازم مورد استفاده در مراسمات کلیساها
3. لباس‌های سنتی زنان ارمنی
4. مدارک شخصی آرداک مانوکیان
5. کتاب‌های خطی با محتوای دینی
6. آثار برگزیده هنرمندان ارامنه ایران

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای مریم مقدس

کلیسای میناس مقدس تهران

کلیسای میناس مقدس هم مانند بسیاری از کلیساهای تهران در زمان قاجاریه توسط حسن مستوفی الممالک برای ارمنی‌های روستای ونک ساخته شده است، تا پیش از ساخت این کلیسا ارامنه روستای ونک برای عبادت به کلیساهای شهر می‌رفتند.

این کلیسا معماری زیبایی دارد و با خشت و آجر و گچ ساخته شده و ساختمان کلیسا دو پله پایین‌تر از حیاط ساخته شده است. در گوشه‌ای از حیاط کلیسا قبرستانی وجود دارد که به غیر از ارامنه، قبرهایی از مسیحیان انگلیسی هم دیده می‌شود. کلیسای میناس مقدس از کلیساهای فعال تهران است و مراسمات زیادی در این مکان مقدس برگزار می‌شود.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای میناس مقدس

بیشتر بخوانید: آشنایی با جاهای دیدنی تهران در زمستان

سوالات متداول درباره کلیساهای تهران

معروف‌ترین کلیساهای پایتخت کدامند؟ کلیسای ارتدکس یونانی، کلیسای توما، کلیسای مریم مقدس، کلیسای سرکیس مقدس، کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس مقدس و کلیسای حضرت پطروس تهران

مهمترین ویژگی کلیسای سرکیس مقدس چه چیزی است؟ یادبود نسل‌کشی ارامنه

مراسم ویژه کلیسای سورپ گئور‌گ چیست؟ مراسم عبادی سالروز گئورگ که هر ساله در کلیسای سورپ گئور‌گ برگزار می‌شود.

موزه آرداک مانوکیان در کدام کلیسا است؟ موزه آرداک مانوکیان در یکی از ساختمان‌های مجاور کلیسای مریم مقدس است.

کدامیک از کلیساهای تهران همچنان فعال هستند؟ کلیساهای میناس مقدس و مریم مقدس فعال هستند.

جمع بندی

در ایران و همچنین تهران کلیساهای بسیار زیادی وجود دارد که در این مقاله با بعضی از معروف‌ترین آن‌ها آشنا شدیم. این کلیساها از مراکز مذهبی مهم مسیحیان مقیم ایران هستند که ارزش بسیار بالایی برای آنها دارند.