آشنایی با مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد کجاست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ شهر یزد اولین شهر خشتی جهان و دومین شهر تاریخی بعد از ونیز ایتالیاست. این شهر کویری با بادگیرها، مناره‌ها و معماری خاص خود که متناسب با اقلیم کویری است؛ جذابیت زیادی برای گردشگران ایرانی و خارجی دارد. از این‌رو بسیاری از گردشگران جهان برای کاوش در این شهر قدیمی به ایران سفر می‌کنند. مسجد جامع یزد یکی از باشکوه‌ترین مساجد ایران است که در سفر به این شهر حتما باید از آن دیدن کنید. در این مطلب از قاصدک 24 همراه من باشید تا با این جاذبه تاریخی بیشتر آشنا شوید.

درباره مسجد جامع یزد

یکی از زیباترین مسجدهای یزد که قدمتی 900 ساله دارد، مسجد جامع یزد است. زیربنای این مسجد 9800 مترمربع است که حدود 500 مترمربع از زیربنای آن با کتیبه‌های تاریخی و کاشی‌کاری‌های زیبا مزین شده است. جالب است بدانید؛ این مسجد دارای 7 در ورودی است که به کوچه‌های اطراف گشوده می‌شوند و به خوبی وسعت این بنا را نشان می‌دهند.

مشخصات مسجد جامع یزد

طول مسجد	104 مترمربع
عرض مسجد	99 مترمربع
مساحت مسجد	9800 مترمربع
ارتفاع مناره	52 متر
قدمت	900 سال

مسجد جامع یزد کجاست؟

مسجد جامع در ضلع غربی خیابان امام خمینی و در یکی از قدیمی‌ترین محله‌های یزد قرار گرفته است. چند بازارچه کوچک قدیمی نیز در اطراف آن وجود دارند که انتهای یکی از آن‌ها به این مسجد ختم می‌شود. انتهای دو بازارچه دیگر نیز به محله دارالشفا و کوچه یهودی‌ها متصل می‌شود. از طرفی دیگر، همه این بازارچه‌ها به بازار سوق وصل شده و یک تونل تاریخی تودرتو و دیدنی را در یکی از کهن‌ترین محله‌ها ایجاد می‌کنند. برای تهیه صنایع‌دستی و سوغات یزد هم می‌توانید از سوق‌ها و بازارهای قدیمی این شهر دیدن کنید.

آدرس: یزد، ضلع غربی خیابان امام خمینی، محله فهادان

آدرس مسجد جامع یزد بر روی نقشه

تاریخچه مسجد جامع یزد

بعد از به پایان رسیدن حکومت ساسانیان بسیاری از آتشکده‌ها تبدیل به مساجد شدند و بر روی ویرانه‌های آن‌ها مسجد بنا شد. مسجد جامع یزد نیز یکی از مساجدی است که پایه آن بر روی ویرانه‌های آتشکده‌های مربوط به دوره ساسانیان بنا شده است. بنای اولیه این مکان مذهبی مربوط به دوران قاجار است. به طور کلی ساخت این مسجد یک قرن به طول انجامید و در دوره‌های حکومت ایلخانی، صفویان، تیموریان، فرمانروایی آل مظفر و دوران قاجاریه به مرور تکمیل گردید. سرانجام در زمان قاجارها پس از بازسازی‌های گسترده‌ای که انجام شد به شکل امروزی درآمد.

بیشتر بخوانید: غذاهای محلی یزد

معماری مسجد جامع یزد

یکی از شاهکارهای تاریخی ایران مسجد جامع یزد است که از نظر طراحی سردر بلند، مناره‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبا از بی‌نظیرترین معماری‌های قرن نهم هجری محسوب می‌شود. این مسجد را با طرح یک ایوانی گنبددار ایجاد کرده‌اند و در ساخت آن از آهن استفاده نشده است و تمام بنا با کاهگل، گچ و طاق ضربی ساخته شده است.

مسجد جامع یزد از نظر طراحی سردر بلند، مناره‌ها و کاشی‌کاری‌ها از بی‌نظیرترین معماری‌های قرن نهم است.

طراحی مناره‌های‌ مسجد به گونه‌ای است که با افزایش ارتفاع، مناره‌ها باریک‌تر می‌شوند و از نظر زیبایی فوق‌العاده شگفت‌انگیز هستند. تمامی بدنه‌های مناره‌ها با کاشی‌های الوان و آیات قرآنی مزین شده‌اند و بیشتر معروفیت این بنا نیز به دلیل کاشی‌کاری‌های زیبا، سردر رفیع و خوابیدگی گنبد آن است.

بخش های مختلف مسجد جامع یزد

• ایوان وسیع
• گرم‌خانه
• شبستان‌ها
• صحن بزرگ
• پایاب
• گنبدخانه

بخش های مختلف مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد یکی از بی‌نظیرترین جاهای دیدنی یزد، از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که اصلی‌ترین بخش‌های آن عبارتند از:

1. صحن داخلی مسجد
2. ایوان اصلی مسجد
3. گنبدخانه مسجد
4. مناره‌های مسجد
5. موزه گنجینه مسجد جامع یزد

صحن داخلی مسجد یزد

این صحن که با طول 83 متر و عرض 20 متر به شکل مستطیل برای اقامه نماز ساخته شده است. دارای یک محراب با کاشی‌های آبی شش ضلعی است که اسامی «الله»، «محمد»، «علی»، «حسن» و «حسین» بر روی آن حکاکی شده است. یک سکو و یک سردابه‌ مزین به آجر و کاشی‌کاری‌های زیبا نیز در صحن داخلی وجود دارد که برای برگزاری نمازهای صبح و شب در تابستان است.

ایوان اصلی مسجد یزد

در سقف ایوان اصلی مسجد 99 اسم از اسامی خداوند و احادیثی از پیامبر اسلام با خط کوفی و به صورت شطرنجی نوشته شده است که از ابتدا تا انتهای ایوان را در برمی‌گیرد. در قسمت دورتادور طاق و بالای سرستون، کتیبه کاشی معرق به خط نسخ دیده می‌شود که از زیبایی خاصی برخوردار است. در هر کدام از ستون‌های ورودی یک مربع آجری با نوشته «الملک الله» وجود دارد که چهار مرتبه تکرار شده است.

بیشتر بخوانید: فاصله تهران تا یزد

گنبدخانه مسجد جامع یزد

ایوان و گنبدخانه از زیباترین قسمت‌های این بنای قدیمی شناخته می‌شوند که با کاشی‌های شش ضلعی به رنگ آبی و ترنج‌های کاشی معرق در وسط هر کدام پوشیده شده است. دیواره بالایی گنبدخانه از کاشی‌های بسیار کوچک تشکیل شده است و نوشته‌های مختلفی بر روی آن‌ها نقش بسته است. بر روی دیوارهای شمالی و جنوبی زیر گنبدخانه تسبیحات اربعه و آیات قرآنی با خطوط کوفی نوشته شده است. وسط این کتیبه‌ها که با طرح گل و پر طراحی شده است نیز توسط ستاره‌های هشت پر سفید و طلایی به زیبایی محصور شده است.

مناره های با شکوه مسجد جامع یزد

باشکوه‌ترین قسمت‌های این بنا مناره‌های مرتفع آن هستند که توسط آقا جمال‌الدین محمد، مشهور به مهتر جمال؛ وزیر عصر صفویان؛ بنا شده‌اند. یکی از مناره‌ها یک راه‌پله و دیگری دو راه‌پله دارد. این مناره‌ها در سال 1313 فرو ریخته و دوباره ساخته شدند.

موزه گنجینه مسجد جامع یزد

شبستان غربی مسجد از سال 1393 هجری شمسی به عنوان موزه مسجد جامع یزد و محلی برای نگهداری گنجینه و اشیای بلااستفاده مسجد در نظر گرفته شد. در این موزه که یکی از مهم‌ترین موزه های یزد محسوب می‌شود و 350 شی تاریخی متعلق به دوره ایلخانیان و دوره‌های بعد از آن حفظ و نگهداری می‌شوند. از جمله این اشیای با ارزش و قیمتی می‌توان به درب چوبی مسجد جامع یزد، منبر سنگی، پرده کعبه و کاشی‌کاری‌های زیبا اشاره کرد.

بخش های دیگر مسجد جامع یزد

• کتابخانه وزیری
• قرائت خانه
• شبستان شازده
• دهلیز
• رواق شاه یحیی
• رواق خواجه غیاث‌الدین
• سردر اصلی

اماکن دیدنی نزدیک به مسجد جامع یزد

مسجد جامع در بافت قدیمی یزد واقع شده است و جاذبه‌های گردشگری زیادی در اطراف خود جای داده است که در سفر به یزد می‌توانید از آنها بازدید داشته باشید. در ادامه برخی از مهم‌ترین آثار باستانی نزدیک مسجد به همراه مسافت ذکر شده است.

1. مسافت تا خانه لاری‌ها: 800 متر
2. مسافت برج  و میدان ساعت: 500 متر
3. مسافت تا موزه وزیری: 250 متر
4. مسافت تا موزه سکه و مردم‌شناسی حیدرزاده: 600 متر
5. مسافت تا میدان امیرچخماق: 1300 متر
6. مسافت تا زندان اسکندر: 600 متر

نکاتی که باید قبل از رفتن به مسجد جامع یزد بدانید

بازدید از مسجد برای ایرانی‌ها رایگان است؛ اما اتباع خارجی باید بلیط تهیه کنند.

• ساعت بازدید مسجد از 8 صبح تا 19:30 و ساعت بازدید از موزه در تابستان‌ها 9 تا 14 و در زمستان‌ها 9 تا 18 است.
• برای بازدید از نقش، نگار و زیبایی‌هایی که در ساخت مسجد استفاده شده، بهتر است که در روشنایی وسط روز اقدام کنید.
• برای بازدید از مکان‌های مذهبی بهتر است از پوشش‌های مناسب استفاده کنید.
• بناهای تاریخی و مساجد از آثار ارزشمند کشور عزیزمان ایران هستند؛ ضمن دیدن از این جاذبه‌ها در حفظ این بناها کوشا باشیم.

جمع بندی

در این مطلب سعی کردم تا شما را با یکی از زیباترین جاهای دیدنی یزد آشنا کنم و اطلاعاتی را درباره مسجد جامع یزد در اختیار شما قرار دهم. این شهر پر از جاذبه‌های تاریخی و همچنین آتشکده‌ها و خانه‌های آجری و کاهگلی است که زیبایی آن‌ها را جز با دیدن نمی‌توانید درک کنید. برای دیدن این حجم از زیبایی که بعضا چند قرن را پشت سرگذاشته‌ تا به ما رسیده‌اند؛ می‌توانید در اولین فرصت بلیط هواپیما یزد را رزرو کرده و به این شهر زیبا سفر کنید. برای اینکه سفر بهتری را تجربه کنید و در زمان مناسبی به شهر یزد سفر کنید؛ می‌توانید مقاله بهترین زمان سفر به یزد در قاصدک 24 را مطالعه نمایید.

سوالات متداول در مورد مسجد جامع یزد