اختراع لوکوموتیوهای بخار در اوائل قرن نوزدهم میلادی دنیا را تکان داد. نخستین خط ریلی آمریکا؛ خط ریلی بالتیمور و اوهایو؛ در سال 1830 افتتاح شد و در طول دهه ها، صدها هزار خط آهن در سراسر این کشور کشیده شد. امروز و پس از گذشت بیش از 100 سال، نسل های بعدی این خط های آهن همچنان نقش مهمی در زندگی ما بازی کرده و هر ساله میلیون ها نفر را جابجا می کنند. واقعیت هایی در مورد قطارها از نخستین قطارهای بخار تا قطارهای سریع السیر امروزی وجود دارد که کمتر کسی از آنها آگاه است. با قاصدک 24 همراه شوید
اصطلاح اسب بخار از یک ابزار بازرایابی ریشه گرفته است
اگرچه این جیمز وات نبود که موتور بخار را اختراع کرد، اما نخستین کسی بود که اولین موتور بخار امروزی و نیز ابزارهای سنجش قدرت آن را ابداع کرد. در سال های 1760 میلادی، این مخترع اسکاتلندی شروع به کنار هم قرار دادن نسخه اولیه موتوری کرد که توسط توماس نیوکامِن طراحی شده بود. موتور طراحی شده توسط نیوکامن که مستلزم خنک کردن و گرم کردن مجدد بود، باعث اتلاف میزان زیادی انرژی می شد.
اختراع جیمز وات که می توانست یک دستگاه کندانسور یا خنک کننده جداگانه را به موتور اضافه کند، به شدت کارآیی موتور را افزایش می داد. وات که یک فروشنده قهار بود، می دانست که به شیوه ای برای بازاریابی محصول خود نیاز دارد. از این رو وی به محاسبه میزان قدرت و توانی پرداخت که یک اسب در حین کار کردن می توانست در یک دوره زمانی تولید کند ( اگرچه بسیاری از دانشمندان امروزه معتقدند که تخمین های او بسیار بیشتر از حد معمول بودند).
وات عدد به دست آمده را اسب بخار نام گذاشت. وی سپس با استفاده از این واحد اندازه گیری، به عددی رسید که نشان می داد که چند اسب می توانند جایگزین یکی از موتورهای او شوند. طرح وات جواب داد و ما امروز هم اصطلاح اسب بخار را استفاده می کنیم. موتورهای جیمز وات هم به زودی با استانداردهای صنعتی مطابق شده و این امر به اختراع نخستین لوکوموتیوهای بخار در سال 1804 انجامید.
نخستین لوکوموتیو بخار در رقابت با یک اسب بازنده شد
در سال 1827 راه آهن اوهایو و بالتیمور نخستین شرکت آمریکایی بود که مجوز جابجایی مسافر و بار را کسب کرد. با این حال شرکت برای تولید یک موتور بخار که قادر به حرکت روی زمین سخت و ناهموار به جای تکیه کردن بر واگن های اسب ران باشد، تلاش می کرد. در همین زمان بود که کارخانه داری به نام پیتر کوپر وارد داستان شد:
کوپر که مالک زمین هایی بود که خطوط آهن در آنها کشیده شده بود و در صورت موفقیت راه آهن ارزش زمین های او نیز بیشتر می شد؛ پیشنهاد طراحی و ساخت چنین موتوری را ارائه کرد. در 28 آگوست 1830 موتور کوپر که نام او را تام تامب (Tom Thumb) گذاشت، در حال گذراندن آزمایش هایی بر روی ریل های بالتیمور و اوهایو در نزدیکی بالتیمور بود. در همین زمان یک واگن که با اسب کشیده می شد کنار او توقف کرده و او را به مبارزه طلبید. کوپر پذیرفت و مسابقه آغاز شد.
موتور بخار به سرعت شروع به حرکت کرد، اما با شکسته شدن یکی از کمربندها مجبور به کناره گیری شد و در نهایت اسب از خط پایان عبور کرد. علی رغم این شکست، کارکنان و مدیران خط آهن بالیتمور و اوهایو تحت تأثیر قدرت و سرعت موتور او قرار گرفته و تصمیم به تبدیل راه آهن خود به شکل بخار آن گرفتند. از آن پس این راه آهن یکی از مشهورترین خطوط آهن در آمریکا شده و کوپر به عنوان یک سرمایه گذار به اختصاص سرمایه ای برای "اتحادیه کوپر " مشغول شد.
قطارها در جنگ های داخلی آمریکا به ایالت های شمالی کمک کردند
خطوط راه آهن در طول جنگ های داخلی آمریکا به جابجایی سریع تعداد زیادی سرباز و توپخانه به فواصل دور کمک زیادی کردند. یکی از مهم ترین استفاده ها از قطار بعد از نبرد Chikamauga در سپتامبر 1863 اتفاق افتاد، وقتی که آبراهام لینکلن توانست ارتش 20 هزار نفری را 1200 مایل از واشنگتن به جورجیا جابجا کند. با این کار وی توانست اتحادیه را تقویت کرده و طولانی ترین و سریع ترین جابجایی نیروهای ارتش را در قرن نوزدهم رقم بزند. به نظر می رسد که کنترل راه آهن در یک منطقه برای موفقیت نظامی یک عنصر کلیدی بوده و خطوط راه آهن اغلب هدف حملات نظامی قرار می گرفتند. دلیل این اهمیت هم قطع کردن مسیر تدارکات دشمن بوده است.
ترور آبراهام لینکلن به همگانی شدن سفرهای ریلی کمک کرد
جرج پولمن که در طول سال های 1850 میلادی به عنوان یک مهندس برای خود اعتباری فراهم کرده بود، شروع به عملی کردن ایده واگن های راحت مخصوص خواب کرد. پولمن تا سال 1862 اولین مدل های خود به نام Pioneer و Springfield را تولید کرده بود. واگن هایی که پولمن طراحی کرده بود بسیار راحت اما گران بودند تا جایی که شرکت های اندکی علاقه مند به سرمایه گذاری در آنها بودند. البته این موضوع تا زمان ترور لینکلن در آوریل 1865 ادامه داشت.
یکی از واگن های پولمن بعد از مرگ لینکلن به عنوان وسیله ای برای جابجایی ساکنان چندین شهر شمالی پیش از بازگرداندن جسد لینکلن به ایلینویز مورد استفاده قرار می گرفتند. قطار خاکسپاری در صدر صفحات روزنامه ها قرار گرفت و وقتی پولمن به طور موقت یکی از زیباترین واگن های خواب خود را در اختیار مسافران راهی مراسم تشییع قرار داد، جمعیت بیشماری از آن استقبال کردند. دو سال بعد از این رخداد، پولمن شرکت خود به نام Pullman Palace Car را افتتاح کرد که توانست دنیای سفر با قطار را دگرگون کند.
نخستین آژانس مسافرتی در دنیا با یک سفر ریلی کلید خورد
در سال 1841 توماس هوک یکی از وزیران بریتانیا سفری با قطار برای 540 راهب کلیسا که عازم شرکت در یک نشست در لندن بودند، ترتیب داد. کوک برای این مسافران بلیط و یک وعده غذای رایگان فراهم کرده بود. این سفر به اندازه ای موفقیت آمیز بود که کار خود را نخست در بریتانیا و سپس در آمریکا و اروپا گسترش داد. این قطارها در حقیقت بسته های جامعی برای ارائه به مسافران داشتند که شامل حمل و نقل، اقامت و غذا می شد. آژانس هوک در سال 1873 که با نام آژانس توماس هوک و پسران شناخته می شد؛ یک جدول زمانی برای راه آهن بین المللی ایجاد کرد که امروز نیز منتشر می شود. گفته می شود که این آژانس تا سال 1890 بیش از 3 میلیون بلیط قطار را سالانه به فروش می رساند.
خطوط راه آهن محدوده های زمانی استانداردی را به وجود آوردند
بریتانیا در سال 1847 یک سیستم زمانی استاندارد را به رسمیت شناخت، اما بیش از 40 سال زمان لازم بود تا ایالات متحده آمریکا به این باشگاه بپیوندد. آمریکا هنوز با وقت محلی خود پیش می رود که از شهری به شهر دیگر متفاوت است که زمان ترک یا رسیدن قطار را تقریبا غیر ممکن می کند. بعد از سال ها تلاش برای استاندارد کردن زمان نمایندگان خطوط آهن عمده در آمریکا سرانجام در اکتبر 1883 با یکدیگر ملاقات کردند تا آنچه را که با عنوان کنوانسیون زمان استاندارد شناخته شد، به تصویب برسانند. این نمایندگان در نشست خود پیشنهادی را مورد پذیرش قرار دادند که پنج محدوده زمانی را در سراسر کشور به رسمیت می شناخت: شرقی، مرکزی، کوهستانی (Mountain) و اقیانوسی (Pacific). در این طرح همچنین یک محدوده پنجم زمانی هم پیشنهاد شد که عبارت بود از محدوده زمانی بین قاره ای.
هر چند که محدوده زمانی پنجم چند سال بعد به رسمیت شناخته شد و با عنوان محدوده زمانی آتلانتیک مورد پذیرش قرار گرفت. در ظهر 18 نوامبر یک رصدخانه نیروی دریایی سیگنال تلگرافی که ساعت 12 ظهر را نشان می داد، ارسال کرده و سراسر ادارات راه آهن در شهرها و شهرستان های سراسر کشور ساعت های خود را مطابق با آن تنظیم کردند. با این حال تا سال 1918 محدوده زمانی استاندارد به قانونی رسمی تبدیل نشده بود؛ تا اینکه کنگره قانونی را تصویب کرده و سیستم محدوده زمانی را به رسمیت شناخت.
طول خط های آهن در آمریکا در سال 1916 به اوج خود رسید
پیشرفت خطوط آهن در آمریکا زمان چندانی به طول نینجامید. در همان سالی که موتور هوک در رقابت با یک اسب بازنده شد، 23 مایل خط آهن در آمریکا وجود داشت. اما این رقم در عرض 20 سال به 9 هزار ریل رسید. در این سال ها دولت آمریکا مصوبه ای را قانونی کرد که منجر به جذب ساکنان به بخش های توسعه نیافته کشور می شد. گفته می شود که تا شروع جنگ داخلی در سال 1861 بیش از 30 هزار مایل خط آهن در کشور وجود داشت و تلاش ها برای ایجاد سیستم بین قاره ای در سراسر آمریکا ادامه داشت. تعداد خطوط آهن همچنان رو به افزایش بود تا اینکه در سال 1916 به اوج خود رسید. در این سال تعداد این خط ها به بیش از 250 هزار مایل رسید.
قطارهای سریع السیر امروزی می توانند با سرعت 300 مایل در ساعت حرکت کنند
وقتی ریچارد ترویتیک نخستین لوکوموتیو بخار خود را در سال 1804 به کار انداخت، سرعت آن به کمتر از 10 مایل در ساعت رسید. امروزه چندین خط آهن پر سرعت با سرعت 30 برابر بیشتر از این قطارها حرکت می کنند. وقتی نخستین قطار سریع السیر ژاپن همزمان با شروع بازی های المپیک توکیو در سال 1964 افتتاح شد، سرعت آنها به بیش از 130 مایل در ساعت می رسید. در طول 40 سال نهایت سرعت این قطارها در حال افزایش بوده و در دنیای امروز به 361 مایل در ساعت رسیده است. با این تفاوت که ژاپن دیگر در داشتن قطارهای پر سرعت تنها نیست. فرانسه، چین و آلمان نیز قطارهای با این سرعت دارند و در آمریکا نیز طرح هایی برای ساخت یک خط ریلی پر سرعت برای اتصال شهرهای سانفرانسیسکو و آناهِیم در دست بررسی است.
منبع: history.com
مقالات مرتبط:
بهترین سیستم های قطار شهری در جهان
آشنایی با تراموا؛ قطار سبک شهری
آشنایی با مونوریل
قطارهای پانورامیک؛ سفر به دل کوه های آلپ