اگر قرار باشد از میان سفر به جزایر آرام و رؤیایی هاوایی و سفر به منطقه چرنوبیل در اوکراین، یکی را انتخاب کنید، به احتمال زیاد چرنوبیل انتخاب ایده آل شما نخواهد بود. اما همه مثل شما فکر نمی کنند. شاید عجیب به نظر برسد اما در سراسر دنیا کسانی هستد که بازدید از چنین مکان هایی را درست به اندازه سفر به یک مکان آرام در لیست خود قرار می دهند، یعنی گردشگران تاریک!
گردشگری تاریک چیست؟
امروز علایق و سلایق افراد در سفر کردن و انتخاب مقصد سفر به گستردگی سبک های موسیقی یا لباس شده است. همه دوست ندارند به دل طبیعت بزنند و از آن حس زندگی بگیرند. بعضی هم به جاهایی سفر می کنند که برعکس، یا به لحاظ تاریخی با مرگ و تراژدی پیوند خورده است؛ مثل محل یادبود قربانیان یک حادثه یا واجد ویژگی هایی هستد که می توانند عنوان "تاریک" را با خود یدک بکشند؛ مثل محل فوران یک آتشفشان.
مهم ترین مکان های گردشگری تاریک در جهان
اردوگاه آشوویتز در لهستان
اردوگاه آشوویتز بدون شک بوی مرگ می دهد. چرا که در طول سال های 1940 تا1945، شاهد یکی از بزرگ ترین نسل کشی های تاریخ بوده است؛ بیش از یک میلیون نفر. این اردوگاه در جنوب غرب کراکوف در لهستان واقع شده و آلمان های نازی از آن به عنوان اردوگاه کار اجباری در طول سال های جنگ جهانی دوم استفاده می کردند. موزه فوق که در سال 1947 تأسیس شد، دارای دو کمپ، سربازخانه و برج های نگهبانی است. علاوه بر اینها، مجموعه ای از اشیاء به جامانده از قربانیان از جمله نزدیک به جهل هزار کفش هم در موزه دیده می شود. لازم به ذکر است که یکی دیگر از فعالیت های این موزه، انجام تحقیقات در مورد هولوکاست است.
چرنوبیل در اوکراین
نام چرنوبیل پس از آوریل 1986 با وحشت همراه شد. روزی که دو انفجار پیاپی در نیروگاه اتمی چرنوبیل در شهر "پریبیات" در اوکراین، هزاران نفر را طی سال های متوالی به کام مرگ کشید. این شهر سی سال پس از حادثه، اکنون متروکه و خالی از سکنه است.
موزه صلح هیروشیما در ژاپن
شهرهای هیروشیما و ناکازاکی در اوت 1945 به نخستین قربانیان بمب اتم تبدیل شدند. در عرض تنها سه روز بیش از صدهزار نفر جان باختند و تا پایان همان سال بیش از 100 هزار نفر دیگر به خاطر آثار تشعشعات رادیواکتیو به شکل های دردناکی جان خود را از دست دادند. به یاد قربانیان این حمله در سال 1955، موزه ای در مرکز هیروشیما ساخته شد که به نگهداری عکس ها و آثار باقیمانده از قربانیان می پردازد. در بخش دیگر این موزه نیز تاریخ شهر، زندگی مردم در طول جنگ جهانی دوم و نیز روزهای پس از جنگ برای بازدیدکنندگان روایت می شود.
محل یادبود دیوار برلین آلمان
اصلی ترین نماد جنگ سرد دیواری به طول ۱۵۵ کیلومتر و به ارتفاع ۲ متر بود که پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و فروپاشی نازی ساخته شد. این دیوار برای مدت 28 سال از 1961 تا 1989 شرق و غرب آلمان را از هم جدا کرده بود. محل یادبود این دیوار در مرکز پایتخت قرار گرفته و شامل تکه های باقیمانده از دیوار به همراه زمین های پشت آن است. در بخش دیگر این محل اسناد، عکس ها، نقشه ها، و نیز اسناد آرشیوی مربوط به دیوار قرار دارند.
تالار یادبود قربانیان کشتار نانجینگ در چین
این تالار در گوشه جنوب غربی "نانجینگ" قرار دارد و به پاسداشت خاطره قربانیانی ساخته شده است که در سال 1937 و در تهاجم ارتش امپراتوری ژاپن به نانجینگ، پایتخت وقت چین، به قتل رسیدند. این موزه که در سال 1985 توسط دولت محلی وقت ساخته شد، از بناها، مجسمه ها و نیز فیلم های ویدئویی برای به تصویر کشیدن حادثه سال 1937 استفاده کرده است.
موزه یادبود قربانیان 11 سپتامبر در نیویورک
این موزه پس از حملات 11 سپتامبر به برج های دوقلوی تجارت جهانی و در محل این برج ها، به یاد قربانیانی ساخته شد که در این حادثه جان خود را از دست دادند، از جمله مأموران آتشنشانی و امداد که برای کمک به آنجا آمده بودند.
موزه نسل کشی در کامبوج
موزه نسل کشی "تول اسلنگ" در پنوم پن پایتخت کامبوچ قرار گرفته؛ کشوری کوچک در جنوب شرقی آسیا که در طول سال های 1975 تا 1970 شاهد یک نسل کشی عظیم توسط حکومت وقت خمرهای سرخ بود. گفته می شود بیش از 17000 هزار نفر در طول این سال ها در این محل که یک دبیرستان بوده، زندانی شدند، مورد شکنجه قرار گرفتند یا به قتل رسیدند.
موزه یادبود هولوکاست
این موزه در واقع بایگانی عظیمی است از جنایات نازی ها در طول سال های جنگ جهانی دوم بر علیه یهودیان آلمان که در سال 1993 در واشنگتن ساخته شد. بیش از دوازده هزار اثر از جمله میلیون ها صفحه اسناد آرشیوی، عکس تاریخی و نیز شهادت های تاریخی شفاهی در این مرکز وجود دارد. گفته می شود از زمان تأسیس تا کنون، بیش از 40 میلیون نفر از این موزه بازدید کرده اند که 99 تای آنها سران کشورها بوده اند.
مرکز یادبود نسل کشی مورومبی، روآندا
این مرکز، یکی از شش مرکز اصلی در روآنداست که به یاد قربانیان نسل کشی این کشور ساخته شده است. این مکان که یک مدرسه بود، محل کشتار وسیعی است که در سال 1994 اتفاق افتاد و طی آن، نظامیان متعلق به قبیله هوتو، بیش از 65 هزار توتسی(از اقلیت های روآندا) را قتل عام کردند. این مدرسه در سال 1995 به مکانی برای یادبود قربانیان تبدیل شد؛ مکانی با پنجاه هزار گور، اسکلت ها و نیز اجساد مومیایی شده برخی قربانیان.
موزه بازماندگان جنگ ویتنام
این موزه یک موزه جنگی است که در سال 1975 در شهر "هوچی مین" ویتنام ساخته شد. شامل آثاری است که از جنگ ویتنام و جنگ هندوچین میان مستعمرات فرانسه به جای مانده است. موزه جنگ ویتنام از تعدادی اتاق با مضمون های مختلف در چندین ساختمان و نیز تجهیزات نظامی در یک حیاط دارای دیوار تشکیل شده است. همچنین در گوشه حیاط تعدادی سلاح انفجاری عمل نکرده به چشم می خورد که ضامن آنها جدا شده است.
تاریک های گردشگری در ایران
اگر تا به حال به جاهایی سفر نکرده اید که اسم شما را در لیست گردشگران تاریک قرار دهد، به احتمال خیلی زیاد از پتانسیل های ایران هم چیزی نشنیده اید. اما شناختن نقاطی که می تواند مهیج و متفاوت باشد، خالی از لطف نخواهد بود:
باغ سنگی درویش خان
درویش خان از کشاورزانی بود که در دهه 40 از اصلاحات ارضی متضرر شدند. او تمام باغ خود را از دست داد و درختانش خشکیدند. پس از آن در اعتراض ، تنه درختان خشکیده خود را به مکان دیگری در 40 کیلومتری جنوب غربی سیرجان انتقال داد و از شاخه های آنها سنگ های کوچک و بزرگی آویزان کرد و از آن پس دیگر با هیچ کس حرف نزد. درویش خان در سال 2007 از دنیا رفت و بدنش در همان باغ و کنار درختانش دفن شد.
شهر زلزله زده بم
بم تا پیش از زلزله مخوف خود، به خاطر داشتن بزرگ ترین بنای خشتی جهان مشهور بود. زلزله سال 82، نود درصد بناهای شهر را تخریب کرد و بیش از پنجاه هزار کشته بر پیکر شهر باقی گذاشت. اگر چه قلب تپنده بم، ارگ بم، در این زلزله تا بیش از هشتاد درصد آسیب دید، اما چندین کشور از جمله ایتالیا، آلمان، فرانسه و ژاپن مأموریت بازسازی آن را بر عهده گرفتند.
غار سنگی خالو حسین
"حسین کوهکن" ملقب به خالو حسین و فرهاد دوم مرد معلولی بود که در طول 19 سال زندگی خود یک غار با هفت اتاق حفر کرد. این غار که در شهر "بانه وره" پاوه در استان کرمانشاه واقع شده، اول قرار بود یک مکان ساده برای دعا و نیایش او باشد، اما در طول 19 سال و پس از آنکه او چند فرزندش را در جنگ از دست داد، به نماد نبرد او با دشواری های زندگی بدل شد. غار تنهایی خالو حسین از چندین ورودی، اتاق، یک آلاچیق و حتی سرویس بهداشتی و حمام ساخته شده است. جالب است بدانید که در گوشه ای دنج از این غار، فرهاد خانه آخرت خود را نیز به دست خود ساخته و در آن آرام گرفته است.
موزه عبرت (زندان قصر)
زندان قصر که در میدان امام خمینی تهران قرار دارد، تا سال 2004 یک زندان بوده است. اما پس از آن به موزه تبدیل شد تا روزهای تاریک زندان در سال های پیش از انقلاب را برای گردشگران بازسازی کند. زندان قصر که در سال های پیش از انقلاب برای بازداشت و شکنجه زندانیان سیاسی مورد استفاده قرار می گرفت، شامل چندین بخش از جمله اتاق نگهداری لباس ها، محوطه اصلی، اتاق شکنجه، اتاق تمشیت یا زیر هشت و محل ملاقات زندانیان است.
ریگ جن
جایی در دشت کویر، دشت شمالی ایران، و در میان ریگزارهای جنوب سمنان، شمال شهر چوپانان و غرب جندق، ریگ جن قرار دارد که به خاطر دوری از منابع آب، تا کنون هیچ کاروانی به آن سفر نکرده است. ساکنان محلی، آن را یک مکان نفرین شده می دانند و معتقدند هر کسی که به آنجا سفر کرده، دیگر برنگشته است. جایی که تنها توانسته محققان و ماجراجویان را وسوسه کند تا قدم به آن بگذارند.
کوه خلج
کوه خلج در دهکده مغان در جنوب مشهد سر برآورده است . این کوه بعد از غروب آفتاب، شاهد صداهای عجیبی است؛ صداهایی مانند گریه یا سوت زدن و همین باعث شده مردم محلی آنجا را برای همیشه ترک کنند .
