درس های تلخ؛ حوادثی که صنعت هوایی را ارتقا دادند

روزانه بیش از 100 هزار پرواز از فرودگاه های خود به هوا برخاسته و به مقاصد مختلفی در سراسر جهان رهسپار می شوند. بسیاری از این پروازها، مسافری بوده و هزاران نفر را از خانه های خود به نقاط مختلف جهان می برند. اگرچه پرواز با هواپیما، می تواند ایمن ترین بخش سفر شما باشد؛ گاهی هم ممکن است دچار حادثه شود. حوادثی که در طول زمان صنعت هوانوردی مدرن را ارتقا داده و آن را به یکی از ایمن ترین شیوه های سفر بدل کرده اند. اکنون این سئوال پیش می آید که حوادث هوایی در یک قرن اخیر چگونه به بهبود صنعت هوانوردی کمک کرده اند. برای پاسخ به این سئوال ادامه مطلب را در قاصدک24 بخوانید.

برخورد دو هواپیما در آسمان بر فراز پارک ملی گراند کانیون

برخورد دو هواپیمای داگلاس خطوط هوایی یونایتد ایرلاینز و لاکهید خطوط هوایی ترانس ورلد در سال 1956 که در روزهای آغازین صنعت هوانوردی آمریکا اتفاق افتاد، یکی از بدترین حوادث مربوط به پروازهای مسافری در زمان خود است. محل این حادثه به دلیل اهمیت آن بر تاریخ هوانوردی آمریکا به عنوان یک مکان تاریخی ملی در سال 2014 به ثبت رسید. این مکان همچنین تنها مکانی است که به رویدادی تعلق گرفته که در هوا اتفاق افتاده است.

چه اتفاقی افتاد: در 30 ژوئن 1956 یک هواپیمای لاکهید خطوط هوایی ترانس ورلد با پرواز شماره 718 خطوط هوایی یونایتد ایرلاینز در هوا برخورد کرد. در واقع پس از آنکه هر دو هواپیما از فرودگاه بین المللی لوس آنجلس پرواز کردند، مسیر آنها بر فراز پارک ملی گراند کانیون در آریزونا با یکدیگر تلاقی کرد. این دو هواپیما که تماس اندکی با کنترلرهای ترافیک هوایی داشته و در یک فضای هوایی غیر کنترل شده پرواز می کردند، از نقطه دقیق پرواز آن هواپیمای دیگر نیز بی خیر بودند. در نتیجه هر دو هواپیما که در یک سرعت و ارتفاع پرواز می کردند، در میانه آسمان به یکدیگر برخورد کرده و تمام 128 سرنشین هر دو پرواز جان خود را از دست دادند.


این حادثه چه تأثیری بر صنعت هوایی داشت؟ این حادثه موجب شد تا یکی از مهم ترین معضلات زیر ساخت های هوانوردی در حال توسعه آمریکا در آن زمان برجسته شود: مشکل این بود که در آن زمان هیچ کنترل خاصی بر مسیرهای هوایی وجود نداشت. به عبارت دیگر کنترل فضای پروازی آمریکا در آن سال ها در اختیار دو نهاد مختلف یعنی نیروهای مسلح از یک سو و هیأت هوانوردی شهری از سوی دیگر بود. در نتیجه حوادث مختلفی ناشی از برخورد هواپیماهای مسافری با هواپیماهای نظامی و برعکس اتفاق می افتاد که البته تلفاتی به دنبال نداشتند.

دو سال پس از حادثه گراند کانیون و در سال 1958 کنگره قانون هوانوردی فدرال را تصویب کرد که به موجب آن آژانس هوانوردی فدرال به وجود آمد. این آژانس کنترل مسیرهای پروازی آمریکا را بر عهده گرفته و پس از آن همراه با پیشرفت های تکنولوژیک برخوردهای هوایی به حداقل رسید.

بیشتر بخوانید: تراژیک ترین هواپیما ربایی های تاریخ + مجازات هواپیما ربایی

فاجعه فرودگاه تنریف (Tenerife)

مرگبارترین حادثه صنعت هوانوردی نه در یک فرودگاه مهم اتفاق افتاد و نه حاصل یک اقدام تروریستی بود. این حادثه در یک فرودگاه کوچک در جزایر قناری اسپانیا و در اثر ضعف ارتباط بین دو خلبان رخ داد. در 27 مارس 1977 وقتی دو هواپیمای بوئینگ 747 روی باند فرود فرودگاه لوس رودئوس (تنریف فعلی) با یکدیگر برخورد کردند، 583 نفر جان خود را از دست دادند.
چه اتفاقی افتاد: داستان از این قرار بود که بر اثر انفجار یک بمب در فرودگاه گران کاناریا، چندین هواپیما که عازم فرودگاه بودند، به چندین فرودگاه دیگر در آن منطقه از جمله فرودگاه رودئوس تغییر مسیر دادند. پرواز شماره 4805 خطوط هوایی کی ال ام و 1736 خطوط هوایی پان آم دو پروازی بودند که به سمت فرودگاه رودئوس تغییر مسیر دادند.


با بازگشایی فرودگاه هر دو هواپیما خواستار اعلام مکان مناسب برای برخاستن از فرودگاه رودئوس شدند. به هواپیمای کی ال ام اعلام شد که به بخش انتهایی فرودگاه حرکت کرده و با یک چرخش 180 درجه ای برای برخاستن آماده شود. این در حالی بود که از هواپیمای پان آم درخواست شده بود تا باند فرود را خالی کند. اما مه غلیظ نه تنها باعث از دست رفتن ارتباط تصویری دو هوپیما با یکدیگر شد، بلکه موجب شد تا هواپیمای پان آم قادر به تشخیص تاکسی وی درست نباشد. فقدان ارتباط میان دو خلبان موجب برخورد دو هواپیما با یکدیگر بر روی باند فرود و مرگ 583 سرنشین هر دو پرواز شد. البته 61 نفر از پرواز پان آم در این حادثه جان سالم به در بردند.

این حادثه چه تأثیری بر صنعت هوایی داشت؟ در نتیجه این حادثه بلافاصله ملاحظات و اقدامات امنیتی برای پیشگیری از بروز چنین حوادث مرگباری به مورد اجرا در آمدند. از جمله اینکه انجمن بین المللی هوانوردی زبان انگلیسی را به عنوان زبان مرسوم برای تعاملات مربوط به کنترل ترافیک هوایی برگزیده و مجموعه ای از اصطلاحات استاندارد را ابداع کرد که تمام اطلاعات بین پروازها را منتقل می کردند.
برای نمونه پس از حادثه تنریف اصطلاح تیک آف فقط زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که تأیید شود یک پرواز باند فرود را برای حرکت ترک کرده است. به علاوه دستورات جدیدی هم به تیم خلبانی ابلاغ شد مبنی بر اینکه به جای اخذ تصمیمات گروه توسط یک نفر (خلبان)، تصمیمات به صورت گروهی اتخاذ شود.

بیشتر بخوانید: بدترین شرکت های هوایی دنیا

حادثه پرواز شماره 1771 خطوط هوایی ساوت وست پاسیفیک

اگرچه دهه 70 میلادی شاهد هواپیماربایی های بیشماری در گوشه و کنار جهان بود، هیچ کدام به فاجعه باری پرواز شماره 1771 خطوط هوایی ساوت وست پاسیفیک نبود. در 7 دسامبر 1987 و در طول پرواز از لوس آنجلس به سان فرانسیسکو، یک کارمند سابق این شرکت مدیران و کارکنان را مورد حمله قرار داده و پس از کشتن خلبان ها، موجب سقوط هواپیما در ساحل مرکزی کالیفرنیا شد.

چه اتفاقی افتاد؟ پس از خرید شرکت هوایی ساوت وست پاسیفیک توسط یو اس ایر، یک کارمند سابق شرکت به نام دیوید بورک به دلیل سرقت 69 دلار از شرکت اخراج شد. پس از آنکه تلاش بورک برای بازگشت به کار با شکست مواجه شد، بورک بلیط هواپیمایی را که مدیرش در آن بود، به قصد کشتن او خریداری کرد. از آنجایی که بورک هنوز مدارک شغلی خود را تحویل نداده بود، موفق شد با یک اسلحه پر از چک های امنیتی عبور کرده و سوار هواپیما شود.


بورک در هواپیما پس از کشتن مدیر خود به کابین خلبان رفته و آنها را مورد هدف قرار داد. با کشته شدن خلبان ها، کنترل هواپیما از دست خارج شده و هواپیما در کوه های سانتا لوسیا در کالیفرنیا سقوط کرد. تمام 43 سرنشین هواپیما در این حادثه جان خود را از دست دادند.

این حادثه چه تأثیری بر صنعت هوایی داشت؟ پس از این حادثه تلخ، شرکت هوایی و کنگره ضوابط مربوط به کارکنان سابق فرودگاه را تغییر دادند. نخست اینکه تمام کارکنان، پس از ترک کار، باید بلافاصله مدارک شغلی خود را تحویل داده تا دسترسی آنها به بخش های امنیتی فرودگاه از بین برود. دوم اینکه قانونی به مورد اجرا گذاشته شد که بر اساس آن تمام کارکنان شرکت های هوایی ملزم به عبور از چک های امنیتی مشابه مسافران بودند. و سوم اینکه از آنجایی که چندین مقام اجرایی شرکت نفت شِورون هم در آن پرواز حضور داشتند، بسیاری از شرکت ها سیاست هایی را به اجرا گذاشتند که بر اساس آن مدیران اجرایی ملزم به استفاده از پروازهای متفاوتی بودند.

حادثه پرواز شماره 592 والو جت (ValuJet)

مسافرانی که در سال 1996 در قید حیات بودند، خیلی خوب حادثه ای را که منجر به سقوط پرواز شماره 592 خطوط هوایی والو جت شد به خاطر می آورند. در 11 می 1996 یک هواپیمای داگلاس دی سی 9 که از میامی به آتلانتا پرواز می کرد، مدت کوتاهی پس از برخاستن بر فراز پارک اورگلیدز فلوریدا سقوط کرده و تمام 110 سرنشین آن کشته شدند.

چه اتفاقی افتاد؟ ماجرا از این قرار بود که یک پیمانکار تعمیر شرکت، پیش از پرواز 5 جعبه حاوی ژنراتور اکسیژن شیمیایی تاریخ گذشته را در قسمت بار هواپیما جاسازی کرد. به جای استفاده از پوشش های پلاستیکی برای پوشاندن بخشی از این ژنراتور از نوار چسب استفاده شده بود. در نتیجه هواپیما در خلال حرکت برای برخاستن دچر لغزش شده و یکی از قوطی های حامل اکسیژن شیمیایی فعال شد. اکسیژن به سرعت گرم شده و به دمای بالاتر از 500 درجه فارنهایت رسید.


بر اثر این فعل و انفعالات حریقی در قسمت بار هواپیما رخ داده و به سرعت به کابین مسافران رسید. در عرض 15 دقیقه پس از برخاستن، آتش سوزی منجر به فرود سریع هواپیما در پارک اورگلیدز شد و تمام 105 سرنشین آن کشته شدند.

این حادثه چه تأثیری بر صنعت هوایی داشت؟ پس از این حادثه و تحقیقات به عمل آمده، اداره هوانوردی فدرال اعمال تغییراتی را بر روی هواپیماهای آمریکایی اجباری کرد. نخست اینکه تمام هواپیماهای جدید و فعلی باید به سیستم تشخیص دود در قسمت بار مجهز شده که به قسمت کابین خلبان گزارش می داد. به علاوه بخش بار هواپیما هم باید به سیستم اطفای حریق هم مجهز می شد که قادر به اطفای آن و حفظ وضعیت هواپیما تا زمان بازگشت به فرودگاه باشد. پایان این اتفاق برای شرکت پیمانکاری که مسئول حمل بار در هواپیما بود، هم تلخ بود. این شرکت در نهایت مقصر شناخته شده و برای همیشه تعطیل شد.

حادثه پرواز شماره 800 خطوط هوایی ترنس ورلد

وقتی پرواز شماره 800 خطوط هوایی ترنس ورلد در 17 جولای 1996 سقوط کرد، همه از این اتفاق در بهت و حیرت بودند. یک بوئینگ 747 بدون هیچ گونه سابقه حادثه، 12 ساعت پس از پرواز از فرودگاه جان اف کندی سقوط کرد و بسیاری را در شوک فرو برد.
چه اتفاقی افتاد؟ هواپیمای بوئینگ 747 که از فرودگاه کندی به مقصد رم در پرواز بود، تنها 12 دقیقه پس از برخاستن و بدون هیچ دلیلی در آسمان منفجر شد. هواپیمایی که در نزدیکی آن پرواز می کرد، به کنترلرهای ترافیک هوایی گزارش داده بود که در ارتفاع 16 هزار پایی شاهد یک انفجار در هواپیما بوده است. پس از آنکه تیم تحقیق و نجات به محل اعزام شدند، هیچ چیز نیافتند. تمام 230 سرنشین هواپیما در اثر انفجار جان خود را از دست داده بودند.


این حادثه چه تأثیری بر صنعت هوایی داشت؟ پس از تحقیقات طولانی در مورد این حادثه، اداره ایمنی حمل و نقل آمریکا نتیجه را اعلام کرد: نقص طراحی در هواپیما. در شرایط نرمال، هر رخدادی که در تانکر سوخت هواپیما ایجاد فشار مضاعف کند، می تواند منجر به انفجار در هواپیما شود. اگرچه چنین نقصی پیشتر اصلاح شده بود، اما اصلاح بر روی هواپیماهای بوئینگ انجام نگرفته بود. از این رو اداره ایمنی حمل و نقل تمام هواپیماهای جدید را ملزم کرد تا باک های سوخت جدید و سیستم های نیتروژنی را به خود اضافه کنند.
به علاوه این حادثه منجر به تصویب قانونی با عنوان حمایت از خانواده قربانیان حوادث هوایی شد که خدماتی را به خانواده قربانیان اختصاص می داد. شرکت های هوایی درگیر و نمایندگان آنها هم تا 30 روز پس از حادثه از تماس با خانواده های قربانیان منع می شدند.

منبع: tripsavvy.com