پرواز چارتر
واژه چارتر (Charter) در لغت به معنی اجاره هواپيما و یا صندلی و در بعضی موارد اجاره کامل هتل و یا بخشی از اتاقهای آن است. پرواز چارتر به پروازی گفته میشود که در آن کلیه یا تعدادی از صندلیها یک هواپیما توسط آژانسهای مسافرتی اجاره گردد. در این موارد به شرکت هواپیمایی اجاره دهنده، چارتر دهنده و به آژانس اجاره کننده چارتر کننده اطلاق میشود. این نوع پرواز، بیشتر در مسیرهای پر تردد مثل تهران – مشهد، تهران - کیش و ... کاربرد دارد و ممکن است برای یک مقطع بسيار کوتاه زمانی و ایام خاص مثل ایام نوروز و یا برای مقاطع طولانی تر مثل تابستان یا حتی کل سال برنامه ریزی شده باشند.
ظرفیت صندلی های پرواز چارتری، هم در تورهای گردشگری استفاده میگردد و هم مستقلاً به فروش میرسد. از آنجا که اگر صندلی های این پرواز پر نشود هزینه آن بر عهده آژانس هواپیمایی اجاره کننده (چارتر کننده) آن پرواز است، چنانچه صندلیهای آن خالی بماند، قیمت بلیط آن ارزان تر میشود تا زودتر به فروش برسند. بر این اساس مهمترین مزیت در خرید بليت هواپيمای چارترشده برای تورهای مسافرتی برای مسافران عمومی٬ قيمت ارزان آنها نسبت به قيمت واقعیشان در زمانهای مشخص شده است؛ بنابراین برای یک مسافر٬ خرید بلیط هواپیما٬ مخصوصا در زمانهایی که مسافرت عمومی در پایين ترین حد خود قرار دارند٬ فرصتی مغتنم است اما در سایر زمانها ممکن است حتی بليت چارتر شده با قيمت بيشتری به دست شما برسد.
مسئوليت حمل ونقل داخلی و بين المللی اشخاص و لوازم شخصی و یا کالا و مسئوليت بروز مشکلاتی مانند تاخير در پرواز، گم شدن بار مسافر٬ لغو پرواز٬ بروز حوادث غير مترقبه برای مسافرین و هواپيما و... در پروازهای چارتری به عهده شرکت هواپیمایی بوده و چارتر کننده پاسخگو نخواهد بود. بلیط های چارتری در بیشتر موارد غیرقابل استرداد، کنسلی و تغییر در روز و ساعت هستند.
پرواز سیستمی
پرواز سیستمی یا پرواز برنامه ای، همان پروازهای منظمی هستند که شرکت های هواپیمایی در برنامه های خود دارند. این پروازها، برنامه و ساعت تعیین شده ای دارند و معمولاً برای دوره های طولانی مدت انجام میشوند. اکثر پروازهای خطوط هوایی مهم ایران، از جمله ماهان و ایران ایر، به صورت برنامه ای به فروش میرسند. نرخ بلیط های پروازهای سیستمی نسبت به بلیت های پروازهای چارتر، ثابت تر است و هزینه ی ناشی از پر نشدن صندلی های پروازهای سیستمی و باقی ماندن صندلی های خالی، برگردن شرکت هواپیمایی برگزار کننده ی این پرواز است. همچنین معمولا قیمت بلیت های سیستمی برای کودکان (۲ الی ۱۲ سال) با تخفیف ۵۰ درصدی همراه است.
بلیط های پروازهای سیستمی، هم توسط آژانسهای مسافرتی و هم توسط خطوط و شرکت های هواپیمایی در اختیار مسافران قرار می گیرند و برخلاف بلیط های پروازهای چارتری، بلیط های پرواز سیستمی مطابق با قوانین کنسلی سازمان هواپیمایی کشوری قابل استرداد با کسر جریمه یا تغییر روز و ساعت پرواز هستند. میزان جریمه این بلیتها ارتباط بسیار نزدیکی با زمان اعلام کنسلی از سوی مسافر و همچنین کلاس پروازی آن دارد، به صورتی که هرچه به تاریخ و ساعت پرواز نزدیکتر باشد، بر آن افزوده خواهد شد.
بیشتر بخوانید: چگونه بلیط هواپیما ماهان را کنسل کنیم؟
تفاوت میان فول چارتر و سیت چارتر چیست؟
فول چارتر زمانی است که تمام صندلی های یک پرواز چارتر شوند. این در حالی است که سیت چارتر تنها شامل بخشی از صندلی های یک پرواز می شود. به علاوه بلیط های چارتر بر اساس عامل زمان هم دسته بندی می شوند.
چارتر شناور: حالتی است که در آن چارتر کننده برای سه ماه تابستان تمام یا بخشی از صندلی های یک پرواز را چارتر می کند. در این حالت هیچ محدودیتی برای بلیط های برگشت در نظر گرفته نمی شود
چارتر بلاک: در این نوع چارتر، چارتر کننده باید بلیط های رفت و برگشت خود را در یک تاریخ مشخص به فروش برساند و غیر از آن تاریخ ها، بلیط دیگری برای آن مسیر موجود نباشد.
چارتر بک تو بک: در این نوع، چارتر کننده موظف است تا بلیط های خود را در فاصله زمانی مشخصی بین زمان رفت و برگشت به فروش برساند. در این حالت شما حق انتخابی ندارید و باید در همین محدوده دست به انتخاب بزنید.
ویژگی های بلیط چارتر
• قیمت بلیط چارتر را آژانس ها تعیین می کنند که تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا می باشد. همین موضوع باعث می شود تا قیمت بلیط چارتر نوسان زیادی داشته باشد. با این حال باید این را بدانید که برای قیمت بلیط چارتر هم یک نرخ مصوب وجود دارد که نباید از آن بالاتر برود.
• کنسلی بلیط چارتر و نیز تغییر نام و تاریخ بلیط امکان پذیر نیست. به همین دلیل آژانس ها ابتدا هزینه را از مشافر دریافت کرده و سپس بلیط را صادر می کنند. ضمن اینکه مسافر باید قبل از ثبت بلیط تمام اطلاعات خود را روی کاغذ نوشته تا بعد از صدور بلیط آنها را انکار نکند.
• این را هم باید بدانید که بلیط چارتر فقط به ارزان ترین کلاس های پروازی که اکونومی است، تعلق می گیرد. از این رو کلاس های بیزینس و فرست کلاس نمی توانند از چارتر استفاده کنند.
• بلیط لحظه آخری نوعی از بلیط چارتر است که در آن بلیط های چارتر به علت فروش نرفتن در فاصله زمانی نزدیک به پرواز به پایین ترین قیمت خود می رسند تا فروخته شوند.
• بلیط چارتر تمایزی بین مسافران قائل نمی شود و برای همه از نرخ ثابتی برخوردار است. با این حال این نوع بلیط برای نوزادان فارغ از مسیر پرواز نرخ ارزان تری دارد.
ویژگی های بلیط سیستمی
• بلیط های سیستمی متعلق به شرکت هواپیمایی کشوری هستند. به همین دلیل نرخ آنها مصوب بوده و آژانس ها حق ندارند بلیط را به قیمت بالاتر از این نرخ بفروشند. در غیر اینصورت مسافر حق شکایت دارد.
• بر خلاف بلیط چارتر در بلیط سیستمی قابلیت کنسلی و تغییر تاریخ وجود دارد. البته این امر منوط به پرداخت جریمه از سوی مسافر است که مبلغ آن پیشتر توسط مدیران فنی ایرلاین تعیین شده است.
• بلیط های سیستمی فقط به یک کلاس پروازی خاص تعلق ندارند. همه طبقات اعم از اکونومی، فرست کلاس و بیزینس کلاس می توانند بلیط های سیستمی در اختیار مسافران قرار دهند.
