معرفی کلیساهای تهران همراه با تاریخچه و موقعیت مکانی

کلیساها از مهم‌ترین مکان‌های مذهبی مسیحیان هستند که در آن‌ها عبادت انجام می‌شود. تهران به دلیل تاریخ طولانی خود با حضور ادیان مختلف، از جمله مسیحیت، دارای کلیساهای متعددی است. کلیساهای تهران جزو جاذبه‌های دیدنی پایتخت محسوب می‌شوند. برای اطلاعات کامل و مسیر دسترسی به این کلیساها، در ادامه این مقاله از قاصدک ۲۴ با ما همراه باشید.

ورود به کلیسا چگونه است؟ راهنمای قوانین و آداب مذهبی

قبل از معرفی کلیساهای تهران، لازم است با قوانینی که در این اماکن مذهبی باید رعایت شود آشنا شوید تا بازدیدی محترمانه و بدون مشکل داشته باشید.

قوانین کلیساها

1. در بیشتر کلیساها باید بدون کفش وارد شوید.
2. رعایت حجاب در کلیساها الزامی‌ است و پوشیدن لباس آستین خیلی کوتاه و شلوارک ممنوع است.
3. در بعضی از کلیساها عکاسی ممنوع است، قبل از گرفتن عکس حتما اجازه بگیرید.
4. در بعضی از کلیساها قرار دادن پاها به صورت ضربدری نوعی بی‌ادبی محسوب می‌شود.

کلیساهای تهران کجاست؟ کشف تاریخ و معماری پنهان پایتخت

در ایران حدود ۳۰۰ کلیسا وجود دارد که عمدتاً در تهران، اصفهان و آذربایجان غربی قرار دارند و نمایانگر شاخه‌های مختلف مسیحیت هستند. کلیساها از مهم‌ترین جاهای تاریخی تهران محسوب می‌شوند و با معماری خاص و ارزش فرهنگی خود، گردشگران زیادی را به بازدید و کشف تاریخ پایتخت جذب می‌کنند.

شاخه‌های مختلف مسیحیت

• ارامنه
• آشوری
• پروتستان
• کاتولیک

کلیسای حضرت یوسف (ع)؛ ترکیبی از تاریخ و معنویت

از اولین و زیباترین کلیساهای کاتولیک پایتخت، کلیسای سنت جوزف یا کلیسای حضرت یوسف (ع) است که در سال ۱۳۲۹ شمسی ساخته شد. این کلیسا با برگزاری منظم آداب و رسوم مذهبی از جمله؛ آیین عشای ربانی، دعاهای دسته‌جمعی و جشن‌های ویژه میلاد مسیح و عید پاک، یکی از مهم‌ترین مراکز مذهبی و فرهنگی مسیحیان تهران محسوب می‌شود.

طبق نظریه کارشناسان معماری مذهبی، این کلیسا با الهام از تمدن آشوری و رنگ‌های کرم، زرد و آبی طراحی شده و ساده اما چشم‌نواز است. محراب در سمت شرقی قرار دارد و دو نیم‌ستون جلو آن طراحی شگفت‌انگیزی دارند. برای بازدید با مترو باید در ایستگاه متروی حقانی پیاده شوید.

جشن‌های کلیسای حضرت یوسف

1. عید میلاد مسیح
2. مراسم قیام حضرت مسیح
3. شب ژانویه
4. جشن تموز
5. عید آب پادشاهان
6. جشن سال نو آشوری‌ها
7. جشن عروج حضرت مسیح

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای حضرت یوسف

شاخه مسیحیت	آشوریان کاتولیک
امکان بازدید	با هماهنگی و دریافت مجوز از طریق شماره تلفن 02188823549
آدرس	تهران، خیابان انقلاب، خیابان فرصت، پلاک 91

کلیسای ارتدکس یونانی؛ معماری منحصربه‌فرد با نقاشی‌های مذهبی

کلیسای ارتدکس یونانی سنت مری یکی از زیباترین کلیساهای تهران است و تاریخچه‌ای طولانی دارد. یونانیان به دلیل روابط تجاری دیرینه با ایران و مشارکت در پروژه‌های مهم مانند راه‌آهن و کارخانه آسفالت، در ایران کلیساهایی برای عبادت و انجام امور مذهبی خود بنا کردند. این کلیسا نیمه‌تعطیل است و مراسم مذهبی منظم در آن برگزار نمی‌شود، اما هم‌چنان ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی دارد.

معماری کلیسای ارتدکس یونانی بسیار منحصربه‌فرد است و داخل آن نقاشی‌های دیدنی از مسیح و صحنه‌های مذهبی به چشم می‌خورد. نورپردازی و رنگ‌آمیزی داخلی جلوه‌ای خاص به فضا داده است. برای بازدید، می‌توانید با مترو به ایستگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی در خط ۳ بروید و پس از پیاده‌روی کوتاه به کلیسا برسید.

یونانیان کلیساهای ایران را برای امور مذهبی و عبادت ساخته‌اند.

سطوح کلیسای ارتدکس یونانی

• سطح 1: جایگاه آسمانی به کشیشان تعلق دارد که یک صندلی بزرگ مخصوص آن‌ها در این سالن وجود دارد که از سنگ مرمر ساخته شده است.
• سطح 2: جایگاه زمینی به پیروان تعلق دارد.

سطوح کلیسای ارتدکس یونانی توسط پله‌هایی مرمر به هم وصل شده‌اند. این کلیسا با برگزاری عشای ربانی، اعیاد مذهبی، روزه‌داری و استفاده از شمایل مقدس شناخته می‌شود.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای ارتدکس یونانی

شاخه مسیحیت	کلیسای ارتدکس یونان
امکان بازدید	با تورهای تهران‌گردی، برای هماهنگی تماس با شماره 02188826764
آدرس	تهران، خیابان شهید مفتح، ضلع جنوب شرقی چهارراه طالقانی، پلاک سه

کلیسای توما تهران؛ یکی از مهم‌ترین کلیساهای تاریخی پایتخت

کلیسای توما در دوران پهلوی دوم در تهران ساخته شده و به «کلیسای آشوری توما» نیز مشهور است. این کلیسا با معماری مدرن و بی‌نظیر خود، شامل طرح‌هایی از صلیب در نماست و طبق نظریه مورخان ارامنه، یکی از بزرگ‌ترین کلیساهای پروتستان محسوب می‌شود. مراسم دعاهای دسته‌جمعی، از ویژگی‌های شاخص این مکان مذهبی است و جذب بازدیدکنندگان فراوانی دارد.

ورودی‌های کلیسا از شرق و شمال بوده و با پله‌ها به محوطه اصلی متصل می‌شوند، در حالی که محراب در قسمت جنوبی قرار دارد. برای دسترسی با حمل‌ونقل عمومی، ایستگاه مترو «مدافعان سلامت (باقرخان)» نزدیک‌ترین ایستگاه مترو و «ایستگاه اتوبوس گذرنامه» نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به این کلیسا است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای توما

شاخه مسیحیت	کلیسای انجیلی پروتستان
معمار	داوید اوشانا
امکان بازدید	با هماهنگی و دریافت مجوز مخصوص، برای هماهنگی تماس با شماره 02166922666
آدرس	تهران، خیابان کارگر شمالی، خیابان خسروی، شماره 157 (لوکیشن)

کلیسای نیکلای مقدس؛ گنجینه‌ای تاریخی و فرهنگی در قلب پایتخت

کلیسای نیکلای مقدس یا سنت نیکولاس تهران در دوران پهلوی به دست مهاجران روسی ساخته شد و پس از انقلاب مدتی غیرفعال بود تا اینکه در سال 1995 دوباره بازگشایی شد. معماری این کلیسا الهام‌گرفته از سبک روسی است و اشیای ارزشمند مهاجران روس، حال‌وهوای خاصی به آن داده است. فعالیت‌ها به دلیل جمعیت اندک ارتدکس محدود است.

باغ‌های اطراف کلیسا به دلیل خشک شدن چاه کم‌رمق شده‌اند، اما فضای کلیسا هم‌چنان آرام و معنوی است. شنیدن صدای ناقوس صبح‌های یکشنبه، تجربه‌ای روحانی و دلنشین ایجاد می‌کند. این کلیسا با برگزاری عشای ربانی ارتدکسی، جشن‌های مذهبی روسی و نواختن ناقوس شناخته می‌شود. برای دسترسی آسان، ایستگاه متروی طالقانی مناسب است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای نیکلای مقدس

شاخه مسیحیت	مسیحیان ارتدکس شرقی روسیه
امکان بازدید	با هماهنگی قبلی و دریافت مجوز، برای هماهنگی تماس با شماره 02188301067
آدرس	تهران، خیابان شهید مفتح، بعد از خیابان طالقانی، کوی عطارد (لوکیشن)

معروف‌ترین کلیساهای قدیمی تهران که حتماً باید ببینید

بعضی از کلیساهای پایتخت قدمتی بسیار طولانی دارند و از سالیان بسیار دور محل عبادت مسیحیان بوده‌اند. مورخان ارامنه بر این باورند که برخی از کلیساهای تهران بیش از دویست سال قدمت دارند. ضمن بازدید از کلیساها می‌توانید از جاهای دیدنی تهران در اطراف این مکان‌ها نیز بازدید داشته باشید.

کلیسای سورپ گئورگ؛ یکی از زیباترین کلیساهای تاریخی تهران

یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران، کلیسای سورپ گئورگ است که در جنوب شهر قرار دارد و بیش از 212 سال قدمت دارد، هم‌زمان با حکومت قاجاریه. این منطقه در آن زمان ارمنی‌نشین بود و کلیسا از مراکز فعال ارامنه محسوب می‌شود، با برگزاری آیین‌های مذهبی، مراسم عشای ربانی، جشن‌های میلاد مسیح و نوروز ارامنه و دعاهای دسته‌جمعی، جایگاه ویژه‌ای در زندگی معنوی جامعه دارد.

کارشناسان معماری معتقدند که کلیسای اولیه گئورگ یک محراب روستایی بوده که بعدها تخریب و کلیسای کنونی ساخته شده است. این بنا به یاد سردار گئورگ ساخته شده که به خاطر ترویج مسیحیت توسط بت‌پرستان کشته شد. مسیحیان هنوز در سالروز او در دهه اول مهر مراسم عبادی ویژه و قربانی برگزار می‌کنند. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به کلیسا، ایستگاه خیام است.

مراسم عبادی سالروز گئورگ هر ساله در کلیسای سورپ گئور‌گ برگزار می‌شود.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای سورپ گئورگ

شاخه مسیحیت	‌کلیسای حواری ارامنه
امکان بازدید	با هماهنگی قبلی و دریافت مجوز، برای هماهنگی تماس با شماره 02188901634
آدرس	تهران، خیابان عنیف‌نژاد، میدان وحدت اسلامی، بازارچه قوام‌الدوله، کوچه کلیسا

بازدید از کلیسای پطروس مقدس تهران؛ مسیر، تاریخ و آداب مذهبی

کلیسای پطروس در دوره قاجار توسط مبلغان پروتستان در منطقه ۱۲ تهران ساخته شد و معماری آن تلفیقی از سبک ایرانی و اروپایی است. محراب ذوزنقه‌ای در بخش جنوبی قرار دارد و برج ناقوس در کنار آن واقع شده است. کلیسا سه ورودی؛ دو ورودی در غرب و یک ورودی در شرق دارد. چاه آرتزین برای نخستین بار در ایران برای تأمین آب این کلیسا حفر شد.

ورود فارسی‌زبانان به مرور ممنوع شد و اکنون تنها ارمنی‌ها و کره‌ای‌ها از آن استفاده می‌کنند. کلیسای پطروس مقدس، یکی از کلیساهای فعال ارامنه، با برگزاری مراسم عشای ربانی، جشن‌های میلاد مسیح و عید پاک، دعاهای دسته‌جمعی و آیین‌های سنتی، به مرکزی معنوی و فرهنگی برای جامعه ارامنه تهران تبدیل شده است. نزدیک‌ترین ایستگاه‌ها، متروی حسن‌آباد و اتوبوس پارک شهر هستند.

چاه آرتزین برای نخستین بار در ایران برای تأمین آب کلیسای پطروس مقدس حفر شد.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای پطروس مقدس

شاخه مسیحیت	پروتستان
امکان بازدید	با تورهای تهران‌گردی، برای هماهنگی تماس با شماره 02166708569
آدرس	تهران، خیابان امام خمینی، خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، پلاک 1/7

کلیسای سرکیس مقدس تهران؛ نگین معماری و تاریخ ارامنه

کلیسای سرکیس مقدس در منطقه ۶ تهران یکی از معروف‌ترین کلیساهای ارامنه است و به نام قدیس حواری ارامنی که مدتی در ایران زندگی می‌کرد، نام‌گذاری شده است. این کلیسا با هزینه مارگار سرکیسیان ساخته شد و دارای گنبد ۱۶ ضلعی با نورگیرهای بزرگ و دو برج ناقوس است. معماری زیبا و چشم‌نواز آن هر بیننده‌ای را جذب می‌کند.

کلیسای سرکیس مقدس تهران، کلیسای فعال ارامنه است و یادمان نسل‌کشی ارامنه در آن واقع شده که هر ساله مراسم گرامی‌داشت قربانیان برگزار می‌شود. این یادمان نمادی از رنج و پایداری ارامنه است و جایگاه ویژه‌ای در قلب جامعه دارد. مقبره خلیفه آرداک مانوکیان، برگزاری مراسم عشای ربانی، جشن‌های مذهبی و دعاهای دسته‌جمعی، نقش مهمی در زندگی معنوی و فرهنگی جامعه ارامنه دارد. دسترسی به آن از طریق مترو میدان ولیعصر و هفت‌تیر امکان‌پذیر است.

یادمان نسل‌کشی ارامنه یکی از ویژگی‌های بارز کلیسای سرکیس مقدس است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای سرکیس مقدس

شاخه مسیحیت	کلیسای حواری ارامنه
معمار	اوژن آفتاندلیانس
امکان بازدید	با هماهنگی قبلی، برای هماهنگی تماس با شماره 02188901634
آدرس	تهران، خیابان کریم‌خان، خیابان استاد نجات‌الهی (لوکیشن)

کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس مقدس تهران؛ نماد ایمان و میراث ارمنی

کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس در سال ۱۱۶۰ خورشیدی توسط گریکور درهوانسیان در تهران ساخته شد و از قدیمی‌ترین کلیساهای شهر به شمار می‌آید. این کلیسا در کوچه ارامنه ساخته شد، زمانی که جمعیت ارامنه مهاجر از جلفا و دیگر شهرها افزایش یافته بود. بنا توسط دو شیشه‌بر اصفهانی ساخته شده و شباهت زیادی به کلیساهای جلفا دارد.

این کلیسا محل دفن برخی شخصیت‌های معروف آمریکایی و اروپایی است و با برگزاری آیین‌های عشای ربانی، دعاهای دسته‌جمعی، جشن‌های مذهبی ارامنه و مناسبت‌های ویژه قدیسان بارتوقیمئوس و تادئوس، نقش مهمی در زندگی معنوی و فرهنگی جامعه ارامنه تهران دارد. دسترسی به آن از طریق ایستگاه متروی خیام امکان‌پذیر است.

بخش‌های کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس

• تالار مراسم
• حیاط
• ورودی به تالار
• ایوان
• فضای نیمه باز در شرق تالار
• اتاق جنوب شرقی تالار
• محراب در شرق تالار

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای بارتوقیمئوس و تادئوس

شاخه مسیحیت	کلیسای حواری ارامنه
امکان بازدید	با تورهای تهران گردی، برای هماهنگی تماس با شماره 02155040900
آدرس	تهران، بازار، خیابان مولوی، شهید مصطفی خمینی، چهارراه مولوی، بازار حضرتی، کوچه ارامنه (لوکیشن)

کلیساهای در حال فعالیت تهران؛ پلی میان تاریخ و زندگی امروز

همان‌طور که گفتیم در تهران کلیساهای بسیاری وجود دارد که بعضی از این کلیساها در حال فعالیت هستند و مسیحیان زیادی برای عبادت، راز و نیاز به این مکان‌های مقدس می‌روند. برای دیدن این کلیساها با تهیه بلیط قطار تهران به پایتخت سفر کرده و بعد از دریافت مجوز اقدام به بازدید کنید.

کلیسای مریم مقدس تهران؛ شکوه فرهنگ و هنر ارمنی

ساخت کلیسای مریم مقدس در تهران از سال ۱۳۱۷ آغاز شد و تا سال ۱۳۲۴ ادامه یافت. این کلیسا در منطقه ۱۱ و به هزینه شخصی رومان عیسی یان ساخته شده و اولین کلیسای جامع ارامنه در تهران محسوب می‌شود. پلان صلیبی، محراب شرقی، گنبد بیزانسی و ورودی با دو ستون، نمونه‌ای از معماری ارمنی و بیزانسی است.

کلیسای مریم مقدس مرکز زندگی معنوی ارامنه تهران است و با برگزاری مراسم عشای ربانی، دعاهای دسته‌جمعی، جشن‌های مذهبی و مناسبت‌های ویژه، نقش فرهنگی مهمی دارد. موزه آرداک مانوکیان در ساختمان مجاور مجموعه‌ای از آثار ارزشمند را نگهداری می‌کند. دسترسی از خیابان سی تیر از طریق متروی امام خمینی به راحتی امکان‌پذیر است.

موزه آرداک مانوکیان در یکی از ساختمان‌های مجاور کلیسای مریم مقدس است.

مجموعه‌های موزه آرداک مانوکیان

1. تصاویر و نقشه‌های کلیساهای ارامنه کشور
2. لوازم مورد استفاده در مراسمات کلیساها
3. لباس‌های سنتی زنان ارمنی
4. مدارک شخصی آرداک مانوکیان
5. کتاب‌های خطی با محتوای دینی
6. آثار برگزیده هنرمندان ارامنه ایران

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای مریم مقدس

شاخه مسیحیت	کلیسای حواری ارامنه
شماره جهت هماهنگی	02166708569
ساعت بازدید	از ساعت 8:30 صبح الی 17:30
آدرس	تهران، خیابان جمهوری، خیابان میرزا کوچک‌خان (لوکیشن)

کلیسای میناس مقدس تهران؛ پلی میان ایمان و فرهنگ

کلیسای میناس مقدس در روستای ونک تهران، یادگار دوره قاجار و ساخته شده به همت حسن مستوفی‌الممالک برای جامعه ارمنی است. این کلیسا با خشت، آجر و گچ ساخته شده و ساختمان اصلی آن دو پله پایین‌تر از حیاط قرار دارد. حیاط شامل قبرستان تاریخی ارامنه و مسیحیان انگلیسی است و مراسم مذهبی هم‌چنان در آن برگزار می‌شود.

فضای کلیسا ترکیبی از معماری زیبا، تاریخ و معنویت است. گوشه‌ای دنج در حیاط، محیطی آرام برای خلوت و تأمل را فراهم می‌کند. برای بازدید می‌توان از مترو خط یک تهران، ایستگاه میرداماد، استفاده و بقیه مسیر را با وسیله نقلیه دیگر طی کرد. این مکان هم برای بازدید فرهنگی و هم معنوی مناسب است.

آدرس و شاخه مسیحیت کلیسای میناس مقدس

شاخه مسیحیت	کلیسای حواری ارامنه
امکان بازدید	با تورهای تهران‌گردی، برای هماهنگی تماس با شماره 02188042640
آدرس	تهران، میدان ونک، ده ونک، محله ارامنه، کوچه قلعه ارامنه، بن‌بست ‌کلیسا (لوکیشن)

جمع‌بندی

در ایران و هم‌چنین تهران کلیساهای بسیار زیادی وجود دارد که در این مقاله با بعضی از معروف‌ترین آن‌ها آشنا شدیم. این کلیساها از مراکز مذهبی مهم مسیحیان مقیم ایران هستند که ارزش بسیار بالایی برای آنها دارند.

اگر قصد بازدید از کلیساهای تهران را دارید؛ می‌توانید برای رزرو انواع بلیط سفر به سایت قاصدک 24 متعلق به شرکت فرش تا عرش قاصدک کارمانیا مراجعه کنید. هم‌چنین پشتیبانی شبانه‌روزی با شماره تماس 02175269 همراه شما است.

سوالات متداول درباره کلیساهای تهران