آشنایی با واقعیت های تاریخی قطارها

قطار چگونه اختراع شد؟ هنگامی که تاریخچه اختراع اولین قطار را مطالعه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که انسان تا چه اندازه پیشرفت را می‌تواند در زندگی تجربه کند. حمل‌ونقل ریلی یکی از مهمترین پیشرفت‌هایی بوده که بشر همواره در حال تغییر و تحول آن است. اگر شما هم دوست دارید از تاریخچه اختراع اولین لوکوموتیو مطلع شوید؛ بهتر است در ادامه این مطلب از قاصدک 24 با من همراه شوید.

تاریخچه قطارها؛ از اختراع لوکوموتیو بخار تا امروز

اختراع لوکوموتیوهای بخار در اوایل قرن نوزدهم میلادی دنیا را تکان داد. نخستین خط ریلی بالتیمور و اوهایو در سال 1830 در آمریکا افتتاح شد. در زمان کوتاهی صدها هزار خط آهن در سراسر این کشور کشیده شد. امروزه پس از گذشت بیش از 100 سال، نسل‌های بعدی این خط‌های آهن همچنان نقش مهمی در زندگی ما بازی کرده و هر ساله میلیون‌ها نفر را جابجا می‌کنند.

بیشتر بخوانید: پیش فروش بلیط قطار

جیمز وات و نقش او در توسعه موتور بخار

اگر چه این جیمز وات نبود که موتور بخار را اختراع کرد، اما نخستین کسی بود که اولین موتور بخار امروزی و ابزارهای سنجش قدرت آن را ابداع کرد. در سال‌های 1760 میلادی، این مخترع اسکاتلندی شروع به کنار هم قرار دادن نسخه اولیه موتوری کرد که توسط توماس نیوکامِن طراحی شده بود. موتور طراحی شده توسط نیوکامن که مستلزم خنک کردن و گرم کردن مجدد بود، باعث اتلاف میزان زیادی انرژی می‌شد. اختراع جیمز وات می‌توانست یک دستگاه کندانسور یا خنک‌کننده جداگانه را به موتور اضافه کند و شدت کارآیی موتور را افزایش دهد.

جیمز وات نخستین کسی بود که اولین موتور بخار امروزی و ابزارهای سنجش قدرت آن را ابداع کرد.

وات یک فروشنده قهار بود او می‌دانست که به شیوه‌ای برای بازاریابی محصول خود نیاز دارد. از این رو به محاسبه میزان قدرت و توانی پرداخت که یک اسب در حین کار کردن می‌توانست در یک دوره زمانی تولید کند. وات عدد به دست آمده را اسب بخار نام گذاشت. وی سپس با استفاده از این واحد اندازه‌گیری، به عددی رسید که نشان می‌داد چند اسب می‌توانند جایگزین یکی از موتورهای او شوند. طرح این مخترع جواب داد و ما امروزه هم اصطلاح اسب بخار را استفاده می‌کنیم. موتورهای جیمز وات به زودی با استانداردهای صنعتی مطابق شد و این امر به اختراع نخستین لوکوموتیوهای بخار در سال 1804 انجامید.

نخستین خط راه آهن آمریکا و تاثیر آن بر حمل و نقل

در سال 1827 راه‌آهن اوهایو و بالتیمور نخستین شرکت آمریکایی بود که مجوز جابجایی مسافر و حمل بار با قطار را کسب کرد. شرکت همچنان برای تولید یک موتور بخار که قادر به حرکت روی زمین سخت و ناهموار به جای تکیه کردن بر واگن‌های اسب ران باشد، تلاش می‌کرد. در همین زمان بود که کارخانه‌داری به نام پیترکوپر وارد داستان شد و پیشنهاد طراحی و ساخت چنین موتوری را ارائه کرد. کوپر مالک زمین‌هایی بود که خطوط آهن در آنها کشیده شده بود و در صورت موفقیت راه‌آهن ارزش زمین‌های او نیز بیشتر می‌شد.

رقابت تاریخی: لوکوموتیو بخار در برابر اسب

در 28 آگوست 1830 موتور کوپر که نام او را تام تامب گذاشت، در حال گذراندن آزمایش‌هایی بر روی ریل‌های بالتیمور و اوهایو در نزدیکی بالتیمور بود. در همین زمان یک واگن که با اسب کشیده می‌شد کنار او توقف کرده و او را به مبارزه طلبید. کوپر پذیرفت و مسابقه آغاز شد. موتور بخار به سرعت شروع به حرکت کرد، اما با شکسته شدن یکی از کمربندها مجبور به کناره‌گیری شد و در نهایت اسب از خط پایان عبور کرد. علی‌رغم این شکست، کارکنان و مدیران خط آهن بالیتمور و اوهایو تحت‌تأثیر قدرت و سرعت موتور او قرار گرفته و تصمیم به تبدیل راه‌آهن خود به شکل بخار آن گرفتند. از آن پس این راه‌آهن یکی از مشهورترین خطوط آهن در آمریکا شده و کوپر به عنوان یک سرمایه‌گذار به اختصاص سرمایه‌ای برای اتحادیه کوپر مشغول شد.

قطارها در جنگ داخلی آمریکا: عامل پیروزی ایالت های شمالی

خطوط راه آهن در طول جنگ‌های داخلی آمریکا به جابجایی سریع تعداد زیادی سرباز و توپخانه به فواصل دور کمک زیادی کردند. یکی از مهم‌ترین استفاده‌ها از قطار بعد از نبرد Chikamauga در سپتامبر 1863 اتفاق افتاد، وقتی که آبراهام لینکلن توانست ارتش 20 هزار نفری را 1200 مایل از واشنگتن به جورجیا جابجا کند. با این کار وی توانست اتحادیه را تقویت کرده و طولانی‌ترین و سریع‌ترین جابجایی نیروهای ارتش را در قرن نوزدهم رقم بزند. به نظر می‌رسد که کنترل راه‌آهن در یک منطقه برای موفقیت نظامی یک عنصر کلیدی بوده و خطوط راه‌آهن اغلب هدف حملات نظامی قرار می‌گرفتند. دلیل آن هم قطع کردن مسیر تدارکات دشمن بود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با تراموا

واگن های خواب پولمن و تغییر چهره سفرهای ریلی

جرج پولمن که در سال 1850 میلادی به عنوان یک مهندس برای خود اعتباری فراهم کرده بود، شروع به عملی کردن ایده واگن‌های راحت مخصوص خواب کرد. وی تا سال 1862 اولین مدل‌های خود به نام Pioneer و Springfield را تولید کرد. واگن‌هایی که طراحی کرده بود بسیار راحت، اما گران بودند و شرکت‌های اندکی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در آنها بودند. این موضوع تا زمان ترور لینکلن در آوریل 1865 ادامه داشت. یکی از این واگن‌ها بعد از مرگ لینکلن به عنوان وسیله‌ای برای جابجایی ساکنان چندین شهر شمالی مورد استفاده قرار گرفت. پولمن یکی از زیباترین واگن‌های خواب خود را در اختیار مسافران مراسم تشییع قرار داد، جمعیت بسیاری از آن استقبال کردند. دو سال بعد از این رخداد، پولمن شرکت خود را افتتاح کرد و دنیای سفر با قطار دگرگون شد.

نخستین آژانس مسافرتی در دنیا با یک سفر ریلی کلید خورد

در سال 1841 توماس هوک؛ یکی از وزیران بریتانیا؛ سفری با قطار برای 540 راهب کلیسا که عازم نشستی در لندن بودند، ترتیب داد. هوک برای این مسافران بلیط و یک وعده غذای رایگان فراهم کرده بود. این سفر به اندازه‌ای موفقیت‌آمیز بود که کار خود را نخست در بریتانیا، سپس در آمریکا و اروپا گسترش داد. این قطارها در حقیقت بسته‌های جامعی شامل حمل‌ونقل، اقامت و غذا برای ارائه به مسافران داشتند.

شرکت هوک نخستین آژانس مسافرتی بود که توسط توماس هوک راه‌اندازی شد.

آژانس مسافرتی هوک در سال 1873 با نام آژانس توماس هوک و پسران شناخته می‌شد؛ یک جدول زمانی برای راه‌آهن بین‌المللی ایجاد کرد که امروزه نیز منتشر می‌شود. این آژانس بیش از 3 میلیون بلیط قطار را سالانه به فروش می‌رساند.

بیشتر بخوانید: کوپه دربست قطار چیست؟

خطوط راه آهن محدوده های زمانی استانداردی را به وجود آوردند

بریتانیا در سال 1847 یک سیستم زمانی استاندارد را به رسمیت شناخت. اما بیش از 40 سال زمان لازم بود تا آمریکا به این باشگاه بپیوندد. بعد از سال‌ها تلاش برای استاندارد کردن زمان، نمایندگان خطوط آهن عمده در آمریکا سرانجام در اکتبر 1883 با یکدیگر ملاقات کردند تا کنوانسیون زمان استاندارد را به تصویب برسانند. این نمایندگان در نشست خود پنج محدوده زمانی شرقی، مرکزی، کوهستانی، اقیانوسی و بین قاره‌ای را در سراسر کشور به رسمیت شناختند. محدوده زمانی پنجم با عنوان محدوده زمانی آتلانتیک چند سال بعد به رسمیت شناخته شد.

طول خط های آهن در آمریکا در سال 1916 به اوج خود رسید

پیشرفت خطوط آهن در آمریکا زمان چندانی به طول نینجامید. در همان سالی که موتور هوک در رقابت با یک اسب بازنده شد، 23 مایل خط آهن در آمریکا وجود داشت. اما این رقم در عرض 20 سال به 9 هزار ریل رسید. در این سال‌ها دولت مصوبه‌ای را قانونی کرد که منجر به جذب ساکنان به بخش‌های توسعه نیافته کشور می‌شد. تا شروع جنگ داخلی در سال 1861 بیش از 30 هزار مایل خط آهن در کشور وجود داشت و تلاش‌ها برای ایجاد سیستم بین قاره‌ای در سراسر آمریکا ادامه داشت. تعداد خطوط آهن همچنان رو به افزایش بود تا اینکه در سال 1916 به اوج خود رسید. در این سال تعداد این خط‌ها به بیش از 250 هزار مایل رسید.

بیشتر بخوانید: مشاغل مرتبط با قطار

قطارهای پر سرعت امروزی و آینده حمل و نقل ریلی

وقتی ریچارد ترویتیک نخستین لوکوموتیو بخار خود را در سال 1804 به کار انداخت، سرعت آن به کمتر از 10 مایل در ساعت رسید. امروزه چندین خط آهن با سرعت 30 برابر بیشتر از این قطارها حرکت می‌کنند. وقتی نخستین قطار سریع‌السیر ژاپن همزمان با شروع بازی‌های المپیک توکیو در سال 1964 افتتاح شد، سرعت آنها به بیش از 130 مایل می‌رسید. در طول 40 سال نهایت سرعت این قطارها در حال افزایش بوده و در دنیای امروز به 361 مایل رسیده است. با این تفاوت که ژاپن دیگر در داشتن قطارهای پرسرعت تنها نیست. فرانسه، چین و آلمان نیز قطارهای با این سرعت دارند و در آمریکا نیز طرح‌هایی برای ساخت یک خط ریلی پرسرعت برای اتصال شهرهای سانفرانسیسکو و آناهِیم در دست بررسی است.

تعدادی از قطارهای پرسرعت امروزی

• قطار ترنیتالیا فرچیاروسا، ایتالیا
• قطار سریع کوریل، کره
• قطار رنف، اسپانیا
• قطار سریع‌السیر البراق، مراکش
• قطار سریع‌السیر جی آر شینکانسن، ژاپن
• قطار SCNCF TGV، فرانسه
• قطار ICE، آلمان
• قطار سریع‌السیر سی آر فاکسینگ، چین
• قطار سریع‌السیر سی آر هارمونی، چین
• قطار شانگهای مگلو، چین

تاریخچه خطوط راه آهن جهان: از گذشته تا حال

اگر می‌خواهید به صورت خلاصه تاریخچه خطوط ریلی جهان از گذشته تا حال را بدانید، بهتر است جدول زیر را مطالعه کنید.

راه آهن جهان از گذشته تا حال

سال 1765	تعیین استاندارد خطوط راه‌آهن به میزان 1435 میلی متر
سال 1804	ساخت اولین لوکوموتیو فعال با موتور بخار در انگلستان توسط ریچارد ترویتیک
سال 1814	آغاز به کار لوکوموتیو استفنسون در معدنی در انگلستان
سال 1825	افتتاح اولین مسیر منظم قطار از استاکتون تا دارلینگتون
سال 1830	اولین مرکز ارائه خدمات به مسافران میان منچستر و لیورپل
سال 1830	آغاز به کار اولین قطار آمریکا در کارولینای جنوبی
سال 1859	ساخت اولین کوپه خواب در آمریکا
سال 1863	ساخت رستوران داخلی قطار در آمریکا
سال 1863	ساخت اولین قطار زیرزمینی (مترو) در لندن
سال 1869	پایان پروژه ساخت راه‌آهن سراسری در آمریکا
سال 1879	ساخت اولین قطار برقی در آلمان
سال 1885	تکمیل خطوط راه‌آهن کانادا
سال 1925	ساخت اولین لوکوموتیو دیزل الکترونیک در کانادا

تاثیر قطارها بر توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها

صنعت حمل‌ونقل ریلی از مهمترین شاخص‌های رشد و توسعه بیشتر کشورها به شمار می‌آید و هیچ اقتصاد پیشرفته‌ای بدون اتصال به شبکه ریلی قادر به فعالیت نیست. ادغام شبکه ریلی سراسر کشورها باعث تسهیل در جابه‌جایی یکپارچه کالاها و باعث به وجود آمدن بازارهای ملی و جهانی می‌شود. امروزه بیشتر کشورها به مزایای حمل‌ونقل ریلی پی برده‌اند و همواره از آن حمایت می‌کنند.

جمع بندی

قطارها، واگن‌هایی هستند که توسط اسب بخار و لوکوموتیوهای برقی کشیده می‌شوند و تحولی عظیم در حمل‌ونقل ایجاد می‌کنند. این وسیله با اختراع لوکوموتیو بخار در قرن نوزدهم آغاز و با پیشرفت تکنولوژی به نماد سرعت و اتصال در سراسر جهان تبدیل شد. در این مقاله سعی کردم به تاریخچه اختراع قطارها اشاره کنم و واقعیت‌هایی که در صنعت ریلی وجود دارد را بازگو کنم. اگر قصد سفر با قطار به سراسر جهان و بازدید از پرسرعت‌ترین شبکه‌های ریلی جهان را دارید؛ پیشنهاد می‌دهم برای تهیه بلیط قطار سری به وبلاگ قاصدک 24 بزنید.

سوالات متداول درباره واقعیت های تاریخی جالب درباره قطارها