سرای سعدالسلطنه قزوین کجاست؟

امروزه حجره‌های کاروان‌ سرای سعدالسلطنه را مغازه‌ها وغرفه‌هایی تشکیل می‌دهند که در زمینه فروش سوغاتی، صنایع دستی و همچنین آثار هنری فعالیت می‌کنند. فرش بافی، نقاشی، گلیم بافی و …از هنرهای موجود در این کاروانسرا است. سعدالسلطنه قزوین بازار مناسبی برای تهیه‌ی سوغات قزوین است.

آدرس و ساعت کاری سرای سعدالسلطنه

 

 

 

تاریخچه سعدالسلطنه قزوین

 

 

سعدالسلطنه قزوین توسط باقرخان سعدالسلطنه اصفهانی که از رجال عصر قاجار و پسردایی علی اصغر اتابک بود ساخته شد. باقر خان در دوره پادشاهی ناصردین شاه در قزوین حکمرانی می‌کرد. این کاروانسرا که که بزرگ‌ترین کاروان‌سرای داخل شهری خاورمیانه است در سال 1310 ساخته شد. بازسازی آثار تاریخی در قزوین مانند کاخ چهلستون، مسجد جامع و امامزاده حسین (ع) جزو تلاش‌های سعدالسلطنه برای قزوین است و از فعالیت‌ها و اقدامات مهم او میتوان به ساخت مجموعه عظیم و باشکوه سعدالسلطنه اشاره کرد.

با شروع جنگ جهانی دوم و نابسامانی و بهم ریختگی اوضاع کشور اوضاع این کاروانسرا نیز بهم ریخت و از محل استراحت مسافران به کارگاه‌ها و حجره‌های تولیدی تبدیل شد. سعدالسلطنه بعد از تغییراتی که روسیه در حکومت خود انجام داد موقعیت خود را که پل ارتباطی بازرگانی بین دو قاره اروپا و آسیا بود بطور کامل از دست داد و از فعالیت خارج شد. بخشی از آن به کارخانه آرد سلامت و تولیدی کشمش تبدیل شد و بخش‌های دیگر آن در حوزه کارگاه‌های تولیدی کفش، فرش‌بافی، چوب‌بری و … به فعالیت درآمدند و  تا مدت‌های بسیاری مردم از این مکان به‌عنوان بازار چوب یاد می‌کردند.

 

---

بیشتر بخوانید: آشنایی با 10 تا از بهترین رستوران های قزوین + آدرس و منو

---

 

بهترین زمان برای بازدید از سعدالسلطنه قزوین

 

 

برای سفر به قزوین بهترین زمان فصل بهار، اواخر تابستان و اوایل پاییز است اما به دلیل اینکه سرای سعدالسلطنه قزوین به صورت سر پوشیده است شما می‌توانید در هر فصلی از این مکان دیدن کنید و بدون نگرانی از گرما و سرما در این کاروانسرا ساعت‌ها در دل تاریخ قدم بزنید.

---

سعدالسلطنه قزوین در نوروز یکی از مکان‌های پر بازدید شهر قزوین است.

---

 

بخش‌های گوناگون کاروانسرای سعدالسلطنه

 

 

کاروانسرای سعدالسلطنه به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود که در آن 400 حجره، 7 حیاط، 4 آب‌انبار، 2‌ حمام، چایخانه، چهارسوق و ...  وجود دارد. سرای قیصریه، سرای وزیر، سرای سعدیه، گرمابه رضوی، مسجد حاج ملا آقا و شترخان جزو مهم‌ترین قسمت‌های این کاروانسرا به شمار می‌روند.


 

حیاط های سعدالسلطنه

در این کاروانسرای بزرگ هفت حیاط وجود دارد که شامل:

 

• حیاط نگارالسلطنه 

در حیاط نگارالسلطنه که در قسمت غربی واقع شده است دو حجره و دو انبار بسیار بزرگ وجود دارد. در گذشته کاروان‌ها بار خود را در این حیاط قرار میدادند. مساحت این حیاط ۱,۴۹۲ مترمربع است که ۲۴۴ مترمربع آن فضای خود حیاط و باقی مانده آن را فضای بسته و نیمه‌باز تشکیل می‌دهد.

• حیاط قهرمانی

حجره‌های حیاط قهرمانی در همکف هستند و طرح و نقشی مانند حیاط بهشتیان دارد. این حیاط تنها حیاطی در کاروانسرا است که راه به بیرون ندارد. دور تادور کل این حیاط را حجره‌ها تشکیل داده‌اند.

• حیاط خدماتی

در حیاط خدماتی هیچ حجره‌ای وجود ندارد.

• حیاط سعدیه 

حیاط سعدیه یکی دیگر از حیاط‌های بزرگ کاروانسرا است که از طرف شرق به حیاط سعدالسلطنه راه پیدا می‌کند. با توجه به تزئینات این حیاط بعضی لقب زیباترین حیاط را به آن داده‌اند. کاشی‌ کاری‌های این حیاط به‌ صورت اشکال هندسی است. تفاوت اساسی خیاط سعدیه با حیاط‌های دیگر این است که در آن ده حجره دو طبقه وجود دارد و همچنین حمام سعدیه در این حیاط قرار دارد.

• حیاط شترخان

وسعت  حیاط شترخان ۴۳۷۸ متر مربع است که در زمان گذشته محل ورود کاروان‌ها بوده است. قسمت شمالی حیاط شترخان مکانی است با بیش از ۱۰۰ ستون  که  به بارانداز اصلی معروف بوده و کاروان‌ها در آب و هوای نامساعد بارهای خود را در آن تخلیه می‌کردند که از این مکان به عنوان اصطبل یاد می‌شود. در قسمت غربی حیاط دری وجود دارد که به راستای وزیر و همچنین مقابل دیوار شمالی مسجد النبی باز می‌شود.

• سرای بهشتیان

سرای بهشتیان را دو تالار بزرگ و زیبا، دو رواق و هشت حجره تشکیل می‌دهد و آب انباری درون آن وجود دارد. سرای بهشتیان در شمال غربی کاروانسرا واقع شده است.

• حیاط سعد السلطنه

حیاط سعدالسلطنه ۳۲ حجره‌ یک طبقه دارد و همه حجره‎های این حیاط  روی سکوهایی به ارتفاع یک متر از سطح  زمین ساخته شده است. زیر سکوها پنجره‌هایی برای تعبیه هوا و مانع  نفوذ رطوبت در حجره وجود دارد. جلوی حجره‎ها در این حیاط سنگ فرش شده است و حجره‌ها دارای دو بخش ایوانچه و پستو هستند که پستو را فضای کوچک پشت حجره می‌گویند که محلی برای اجناس اضافی است. ایوانچه محلی با تزیینات زیبا است که در این حیاط وجود دارد. در گذشته کاروان‌های تجاری برای شرب آب از حوض به این حیاط می‌آمدند.

 

 

راسته های سعدالسلطنه

 

 

در کاروانسرای سعدالسلطنه دو راسته مهم وجود دارد که به صورت زیر است:

• راسته وزیری

راسته وزیری از قسمت شمال تا جنوب کاروانسرا را تشکیل می‌دهد این راسته کاروانسرا را به دو بخش نامساوی شرق و غرب تقسیم می‌کند.

• راسته قیصریه

راسته قیصریه تشکیل شده از دالانی مهم و پرکاربرد است که از شرق تا غرب کاروانسرا را تشکیل می‌دهد. این راسته از چارسوق عبور می‌کند و انتهای آن به راسته وزیر ختم می‌شود.

 

‌تیمچه‌ های سعدالسلطنه

 

دالان‌ها در قسمتی از مسیر تنگ می‌شوند و درون آن‌ها قسمت‌هایی تیمچه مانند به وجود می‌آید که هر کدام از این تیمچه‌ها شکل هندسی خاصی دارند. تیمچه‌ها باعث می‌شود فضای متنوعی ایجاد شود و از دالان‌های وسیع و تکراری استفاده نشود.

 

چارسوق سعدالسلطنه

 

چارسوق سعدالسلطنه یکی از بخش‌های زیبا و باشکوه این کاروانسرا است که از تقاطع دو راسته تشکیل شده است. بر فراز این چارسوق گنبد بزرگی قرار دارد که با کاشی‌هایی که طرح لوزی زرد و سرمه‌ای رنگی دارد کاشی کاری شده است. در چهار طرف گنبد، نیم گنبدهایی وجود دارد که فضا را بزرگتر نشان می‌دهد.

در قسمت شمالی چارسوق هشتی کوچک قرار دارد که چارسوق را به حیاط سعدالسلطنه و صحن اصلی وصل می‌کند. در قسمت جنوبی آن نیز هشتی قرار دارد که آن را به دالان‌های انتهای جنوبی کاروانسرا متصل می‌کند.

 

مسجد سعدالسلطنه

 

مسجد نبی شاه در نزدیکی کاروانسرا قرار دارد از این رو این مسجد را می‌توان جزو این کاروانسرا دانست. این مسجد در قسمت جنوب غربی کاروانسرا قرار دارد که قدمت آن به دوره فتحعلی شاه باز می‌گردد. مسجد نبی 14000 متر مربع مساحت دارد و بزرگترین مسجد قزوین است که یکی از آثار تاریخی مهم این شهر محسوب می‌شود.

 

حمام سعدالسلطنه

 

حمام‌ها و آب انبارهای این کاروانسرا به دلیل اینکه جنبه خدماتی دارد یکی از بخش‌های مهم کاروانسرا محسوب می‌شود. گرمابه‌های رضوی و سعدیه دو تا از حمام‌های سعدالسلطنه بودند که در سال 1384 از این کاروانسرا جدا شدند.

---

بیشتر بخوانید: معرفی 15 تا از بهترین کافه های قزوین + آدرس، لوکیشن و پیج اینستگرام

---

 

 

چایخانه سعدالسلطنه

 

کافه‌ها و چایخانه‌های کاروانسرا یکی از بخش‌هایی است که بعد از تغییر کاربری کاروانسرای سعدالسلطنه بسیار به چشم می‌خورد و حال و هوای خاصی دارند.

 

موزه های سرای سعدالسلطنه

 

یکی دیگر از قسمت‌های دیدنی و زیبای کاروانسرا موزه شاهنامه، موزه اسطوره‌ها و موزه مردم‌شناسی است که همه آثار هنری آن خاص هستند و از گل رس ساخته‌ شده‌اند و اسطوره‌ها، قهرمانان ملی ایران و داستان‌های کتاب شاهنامه مثل وداع زال با سیمرغ، تولد رستم، نبرد رستم و اژدها، رستم و اسفندیار، شیرین و فرهاد، کاوه آهنگر، بیژن و منیژه و...  را به تصویر می‌کشند. از این موزه به عنوان آثار سفالی استاد رضا ازی محمدی یاد می‌شود.

موزه دیگر در این کاروانسرا وجود دارد که  آثار آن هدایای دکتر صالحی در دوره وزارت امور خارجه  است ایشان آن‌ها را از روسای جمهور، نخست وزیر، سفرا و شخصیت‌های جهانی دریافت کرده بودند. در این موزه 25 ویترین ثابت و 8 ویترین متحرک وجود دارد که تابلوهای نقاشی، لوازم زینتی، مدال‌های مهم و ارزشمند و…  به نمایش گذاشته شده است.

 

 

جاذبه های دیدنی اطراف سرای سعدالسلطنه

 

 

شهر قزوین شهر تاریخی است که جاذبه‌های فراوانی در خود جای داده است. به دلیل وسعت کم این شهر شما می‌توانید در گوشه گوشه‌ی شهر شاهد جاذبه‎های دیدنی بسیاری باشید. سعدالسلطنه در قزوین خود جاذبه‌های زیادی دارد اما جاذبه‌های دیدنی اطراف سرای سعدالسلطنه شامل را نمی‌توان از دست داد این جاذبه‌های دیدنی عبارتند از:

1. مسجدالنبی
2. کاخ چهلستون
3. بازار قزوین
4. موزه قزوین
5. حمام قجر
   
   

جمع بندی

در این مطلب شما را با یکی از باشکوه‌ترین آثار تاریخی شهر قزوین یعنی سرای سعدالسلطنه آشنا کردیم که یادگار دوران قاجار است. شما می‌توانید در هر فصلی از سال از این مکان تاریخی دیدن کنید و همچنین مغازه‌ها و غرفه‌های سعدالسلطنه قزوین خرید سوغاتی را برای شما راحت کرده است. برای سفر به شهر قزوین و تجربه یک سفر به یاد ماندنی می‎توانید به سایت قاصدک 24 مراجعه کنید.

 

 

سوالات متداول درباره سعدالسلطنه قزوین

 

 

سرای سعدالسلطنه کجاست؟ سرای سعدالسلطنه در مرکز شهر قزوین و در خیابان امام خمینی قرار دارد.

جاذبه‌های دیدنی اطراف سرای سعدالسلطنه کدامند؟ کاخ چهلستون، مسجدالنبی، بازار قزوین، موزه قزوین

اجناس و خدمات موجود در کاروانسرا سعدالسلطنه چیست؟  صنایع دستی قزوین (فرش بافی، گلیم بافی، جاجیم بافی و منبت کاری و ...)، غذاهای محلی

نرخ قیمت ورودی به کاروانسرای سعدالسلطنه چقدر است؟ رایگان است.

مهم‌ترین قسمت‌های کاروانسرای سعدالسلطنه کجاست؟ سرای قیصریه، سرای وزیر، سرای سعدیه، گرمابه رضوی، مسجد حاج ملا آقا و شترخان