اگر با خودروی شخصی خود به مقاصد مختلفی در داخل کشور سفر کرده باشید؛ حتماً با جایگاه‌های پرداخت عوارض جاده‌ای در مسیر روبرو شده‌اید. همانطور که این جایگاه ها مبلغ مشخصی را به عنوان عوارض از شما دریافت می کنند؛ برای خروج از کشور نیز موظف به پرداخت هزینه‌هایی هستید. این هزینه‌ها یا همان عوارض خروج از کشور در حقیقت نوعی مالیات است که از مسافران سفرهای خارجی دریافت می گردد.
روش‌های پرداخت عوارض خروج از کشور از گذشته تاکنون
برای پرداخت عوارض خروج از کشور به دو صورت حضوری و الکترونیکی می‌توان اقدام کرد که امروزه با وجود اینترنت و درگاه‌های آنلاین پرداخت الکترونیکی، این کار بسیار راحت‌تر شده است و کسی حاضر به مراجعه حضوری به بانک برای پرداخت عوارض خروج از کشور نیست. در ادامه با انواع روش‌های پرداخت عوارض خروج از کشور آشنا خواهید شد.
1. پرداخت حضوری عوارض خروج از کشور و مشکلات آن
این مبلغ تا قبل از روی کار آمدن دولت الکترونیک، به صورت حضوری از مسافران دریافت می‌شد که بر اساس آن فرد موظف بود برای تکمیل مدارک خود برای سفرهای خارجی، به شعب منتخب بانک ملی در سراسر کشور مراجعه و مبلغ فوق را به حساب اداره کل امور مالیاتی کشور واریز نماید. البته راه دیگری نیز برای این کار وجود داشت و آن هم پرداخت عوارض در فرودگاه‌ها بود که معمولاً با صف‌های طولانی همراه می شد و زمان زیادی را از مسافران می‌گرفت. اما در نهایت اگر مسافری موفق به دریافت رسید عوارض خروج از کشور نمی‌شد؛ حتی اگر بلیط هواپیما خارجی خود را هم خریداری کرده بود؛ اجازه خروج از کشور برای وی صادر نمی‌شد و از پرواز جا می‌ماند.
بیشتر بخوانید: راهنمای سفر با ماشین شخصی به خارج از کشور + مدارک لازم
2. پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور
امروزه اما عوارض خروج از کشور به صورت اینترنتی و از طریق سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور (سامانه سداد) قابل پرداخت است. با استفاده از این سامانه که در آذر ماه 1395 به بهره‌برداری رسید؛ مسافران می توانند مبلغ عوارض خروج از کشور خود را به صورت آنلاین پرداخت نمایند. چند درگاه مختلف برای پرداخت عوارض خروج از کشور وجود دارد که عبارتند از:
- پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق سامانه پرداخت الکترونیک سداد (sadadpsp.ir)
- پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق وبسایت بانک ملی (www.bmi.ir)
- پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق وبسایت امور مالیاتی کشور (evat.ir)
- پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق (اپلیکیشن موبایلی بله)
- پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق (اپلیکشن موبایلی ایوا)
نحوه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور
جهت پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور تنها کافیست به سامانه پرداخت الکترونیکی سداد مراجعه کنید. سپس از منوی مربوطه به بخش " پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور" بروید و اطلاعات مورد نیاز در صفحه جدید را تکمیل نمایید. در این صفحه باید اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهید:
- ابتدا اطلاعات شخصی نظیر نام و نام خانوادگی، کد ملی، ایمیل و شماره موبایل خود را در کادرهای مربوطه وارد نمایید.
- سپس نوع سفر خود را از میان دو گزینه "خروج سیاحتی" و "خروج زیارتی" انتخاب کنید.
- در نهایت پس از نمایش هزینه عوارض، اطلاعات ثبت شده را تائید و مبلغ مشخص شده را پرداخت نمایید.
مدارک مورد نیاز برای پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور
برای پرداخت اینترنتی عوارض خروج از کشور باید اطلاعات شخصی مسافر، شامل موارد زیر را به همراه داشته باشید:
- نام و نام خانوادگی
- کد ملی
- ایمیل فعال
- شماره تماس معتبر
- اطلاعات کارت بانکی برای پرداخت آنلاین هزینه عوارض
بیشتر بخوانید: ویزای ترانزیت چیست و پس از خرید چه بلیط هواپیمایی به آن نیاز داریم؟
عوارض خروج از کشور شامل چه سفرهایی است؟
برای انجام هر نوع سفر خارجی اعم از سفرهای کاری یا تفریحی و زیارتی که از طریق مرزهای هوایی یا از راه مرزهای زمینی انجام پذیرد؛ تمامی مسافران حتی نوزادان زیر دو سال نیز، باید علاوه بر تهیه گذرنامه و ویزا، عوارض خروج از کشور را نیز پرداخت نمایند. البته این عوارض برای انواع مختلف سفر، نرخ‌های متفاوتی دارد که جزئیات آن را می‌توانید در جداول زیر بررسی کنید.
جدول هزینه عوارض خروج از کشور در 1400 و 1401
در زیر جدول هزینه عوارض خروج از کشور 1401 را مشاهده می‌کنید:
| نوع مسافر | اولین بار | دومین بار | سومین بار |
| عادی | 400 هزار تومان | 600 هزار تومان | 800 هزار تومان |
| عتبات عالیات (مرز هوایی) | 37.500 هزار تومان | 45 هزار تومان | 45 هزار تومان |
| عتبات عالیات (مرز زمینی) | 12.500 هزار تومان | 15 هزار تومان | 1.500 هزار تومان |
| حج عمره و حج تمتع | 132هزار تومان | 198 هزار تومان | 264 هزار تومان |
بیشتر بخوانید: ارز مسافرتی از کجا بگیریم؟ قیمت ارز مسافرتی در سال 1401
نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور در فرودگاه ها
مدتی است که برخی از فرودگاه‌های کشور از جمله فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) مجهز به دستگاه‌هایی موسوم به "Cashless ATM" شده‌اند. این دستگاه‌ها به مسافران این امکان را می‌دهند که در زمانی کوتاه و به صورت آنلاین، عوارض خروج از کشور خود را پرداخت کنند. کار با دستگاههای مستقر در فرودگاه‌ها بسیار آسان است و پروسه‌ای مشابه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور را دارد. گفتنی است طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تمام فرودگاه‌های کشور تا چند سال آینده به دستگاههای "Cashless ATM" مجهز خواهند شد.
چه کسانی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند؟
در پرداخت عوارض خروج از کشور استثنائاتی نیز وجود دارد. مثلا برخی افراد باشرایط خاص از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند که شامل موارد زیر می‌شود:
- دانشجویانی که با مجوز به تحصیل در خارج از کشور اشتغال دارند.
- خدمه وسایل نقلیه سفر
- بیمارانی که با مجوز برای درمان به کشورهای خارجی سفر می‌کنند.
- جانبازان در حال معالجه در کشورهای خارجی
- ایرانیان مقیم کشورهای خارجی و شاغل در کشور مورد نظر ( این افراد باید دارای کارنامه شغلی تائید شده از سوی وزرات تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشند)
رسید عوارض خروج از کشور چه مدت اعتبار دارد؟
استفاده از وجوه واریزی به عنوان عوارض خروج از کشور در هر سال محدودیتی ندارد. لذا اگر مسافری پس از واریز وجه، به هر دلیلی موفق به خروج از کشور نشد؛ می‌تواند از پرداختی‌های مزبور در سفرهای بعدی استفاده نماید. بر این اساس، نگهداری رسید و شماره پیگیری وجوه پرداختی توسط فرد الزامی است.
بیشتر بخوانید: چگونه خود را برای یک سفر خارجی آماده کنیم؟
در صورت لغو سفر می‌توان عوارض خروج از کشور را پس گرفت؟
با همه این‌ها سازمان امور مالیاتی کشور تدابیری اندیشیده است تا مسافرانی که در زمان مربوطه موفق به خروج از کشور و استفاده از وجوه واریزی نشده‌اند نیز بتوانند هزینه عوارض خروج از کشور خود را به صورت سیستمی مسترد نمایند. گفتنی است این مبلغ صرفاً به حساب شخصی که شماره ملی وی در رسید پرداخت درج شده است واریز می‌گردد.
سخن پایانی
در پایان یادآور می شویم که عوارض خروج از کشور در حقیقت یک نوع اجازه حکومتی برای خروج و دریافت اجازه برای ورود به کشور مقصد است. بنابراین علاوه بر خرید بلیط هواپیما، قطار یا اتوبوس و دریافت ویزا، حتماً در سفرهای خارجی خود باید نسبت به پرداخت این هزینه نیز اقدام نمایید.
سوالات متداول در مورد عوارض خروج از کشور
در سال ۱۴۰۱ عوارض خروج از کشور برای سفرهای عادی اول ۴۰۰ هزار تومان است. در سفرهای عادی دوم و سوم باید به ترتیب مبلغ ۶۰۰ هزار تومان و ۸۰۰ هزار تومان پرداخت کنید. این مبلغ برای سفرهای حج تمتع و عمره هم به ترتیب ۱۳۲ هزار تومان، ۱۹۸ هزار تومان و ۲۶۴ هزار تومان است.
شما می‌توانید از سامانه سداد و اپلیکیشن ایوا که به همین شرکت تعلق دارد استفاده کنید. یا مستقیما از طریق وبسایت بانک ملی ایران یا پیام‌رسان بله که از طریق بانک ملی معرفی شده است اقدام کنید. در نهایت اگر با روش‌های پرداخت آنلاین موفق به پرداخت نشدید، می‌توانید از طریق دستگاههای ATM که در فرودگاه‌ها مخصوص پرداخت عوارض نصب شده‌اند؛ به راحتی پرداخت کنید. راه سوم این است که مستقیما به یکی از شعب بانک ملی ایران بروید و به صورت حضوری این کار را انجام دهید.
تفاوتی میان نرخ عوارض خروج از کشور بین بزرگسالان و کودکان وجود ندارد.
آسان‌ترین گزینه پرداخت اینترنتی از طریق سامانه سداد است.
