وقتی از روی پل اتصال به هواپیما قدم به داخل آن می گذارید، شاید چند ثانیه ای بیشتر فرصت این را نداشته باشید تا نگاهی به اطراف انداخته و ببینید که در کابین خلبان چه می گذرد. از آنجایی که آدم های داخل این کابین حداقل برای چند ساعت آینده مسئولیت جان شما را بر عهده دارند، مسافران اغلب این سئوال برایشان پیش می آید که آنها دقیقا در کابین چه می کنند؟ ممکن است در یک نگاه تنها پیراهن های سفید و صفحه های الکترونیکی به چشم بیاید، اما این همه داستان نیست. این مطلب در قاصدک 24 برای آن دسته از مسافران که کنجکاو هستند بدانند پشت درهای بسته چه می گذرد، می تواند مفید باشد.
نگاهی به درون کابین خلبان ها
اولین چیزی که باید بدانید این است که خلبان ها نخست کمی یکدیگر را برانداز می کنند. چطور؟ در برخی از ایرلاین های مهم بیش از 12 هزار خلبان در لیست پرواز هستند و عجیب نیست اگر بگوییم که وقتی یک خلبان قدم به درون کابین می گذارد، خلبان دیگر را نمی شناسد. هرچند که سیاست ها و رویه ها معمولا یکسان هستند، مهم نیست که با چه کسی پرواز می کنید؛ چرا که هر خلبان با ویژگی های شخصی خاص خود وارد کابین می شود.
در حقیقت این کاپیتان ها هستند که به نوعی فضای کابین را در کنترل خود دارند، بنابراین اینکه کمک خلبان بتواند خود را با انتظارات خلبان منطبق کند، بستگی به خود او دارد. موضوع دیگر این است که آیا خلبان بیشتر تمایل به فرمان دادن دارد یا همکاری؟ آیا وظایف خود را به دیگری محول می کند یا خود آنها را انجام می دهد؟ حالت روحی آنها چیست؟ آیا خوش مشرب هستند یا جدی؟ با این حال هیچ درست و غلطی وجود ندارد و مسئله تنها تفاوت های افراد است.
نکته مهم این است که خلبان ها در محیط کاری باید یاد بگیرند تا چگونه با شخصیت های مختلف برخورد کنند. مهم نیست که چه نوع شخصیتی دارند، چون قبل از شروع کار خود وقت زیادی برای بررسی یکدیگر ندارند و این کاری است که خلبان ها در انجام آن مهارت دارند. در مرحله نخست، مکالمات بین خلبان ها محدود به مکالمات کاری است. این مرحله"کابین استریل" نامیده می شود و هدف، آن است که خلبان ها تنها در مورد پرواز و نه چیز دیگر صحبت کنند.
در واقع از همان شروع پرواز جریان مداومی از اطلاعات به سوی خلبان ها روانه می شود؛ از آب و هوا و برنامه پروازی گرفته تا برنامه ریزی برای مدیریت سیستم های پروازی و آماده کردن سوخت و غیره. همزمان با جریان اطلاعات، خلبان ها وارد مرحله "پیش پرواز منطقه مورد نظر خود" می شوند. هر هواپیما و شرکت هوایی پروسه خاص خود را دارد، اما در مجموع خلبان ها تأیید می کنند که بخشی از کابین که مسئول آن هستند، درست کار کرده و سوئیچ ها در موقعیت مناسبی برای روشن کردن هستند.
برای آشنایی با آشنایی با مشاغل مرتبط با هواپیما کلیک کنید
خلبان ها همچنین سیاهه های مربوط به هواپیما را چک می کنند تا اطمینان حاصل کنند که همه چیز خوب کار می کند و سپس با اختیار کاپیتان پرواز، یکی از خلبان ها به بازرسی بیرونی پیش از پرواز می پردازد. در صورت بد بودن شرایط جوی این کمک خلبان است که مسئول دست و پنجه نرم کردن با شرایط بیرون از هواپیما است. البته در هواپیمایی که تنها یک مهندس پرواز دارد، بازرسی هم به عهده آنهاست، اما این خلبان است که صلاحیت نهایی برای تعیین این موضوع را دارد که چه کسی مسئول بازرسی بیرونی است. باید اضافه کرد که این بخش شامل چک تصویری اجزای اصلی هواپیما می شود.
در بازرسی پیش از پرواز چه می گذرد؟
در این مرحله کمک خلبان یا مهندس پرواز به دنبال هر خسارتی است که ممکن است در پرواز قبلی به وجود آمده باشد. به علاوه هرگونه نشت مایعات، قطعات گمشده، شل یا آسیب دیده، سلامت ترمز و تایر و سطح روغن و هیدرولیک نیز مورد بررسی قرار می گیرد. انجام این کار به خدمه امکان می دهد تا در صورت بروز مشکل فرصت کافی برای آگاه کردن تعمیرکار داشته یا هواپیما را در حالت MEL قرار دهند(هواپیماها می توانند با یک قطعه خراب پرواز کنند اگر در لیست حداقل تجهیزات یا Minimum Equipment List قرار داشته باشد که آن هم پروسه خاص خود را دارد).
در تمام طول پرواز این کاپیتان است که مسئول اصلی رساندن اطلاعات وارده و نیز محول کردن کارها و درخواست ها است. به طور مثال سوخت گیری بر مبنای وزن، دما، طول پرواز، باند فرود و هوای مسیر انجام می شود. بر اساس شرایط برای پرواز آن روز، برنامه پروازی با میزان سوخت مورد نیاز به کابین خلبان فرستاده می شود. تصمیم در مورد اینکه آیا تمام اطلاعات وارده باید در نظر گرفته یا درخواست سوخت تنظیم شود، به عهده خلبان است. به محض اینکه خدمه با تأیید ایمنی هواپیما، آن را برای پرواز مناسب تشخیص دادند، می توانند به فکر مسیر پیش رو و آماده کردن هواپیما برای پرواز بیفتند. در این میان مهمانداران هم با موضوعاتی همچون تأیید کترینگ و نیز سلام و احوالپرسی با خدمه دیگر وارد کابین خلبان می شوند. در مجموع باید گفت که ارتباطات و مشارکت تأثیر زیادی بر روی یک پرواز به موقع دارد.
مرحله جدیدی آغاز می شود!
چک لیست، چک لیست و چک لیست! از این مرحله به بعد و پیش از حرکت هواپیما، یک چک لیست پیش روی خلبان ها وجود دارد. خلبان ها پیشتر اطمینان حاصل کرده اند که ایستگاه آنها آماده است، بنابراین، این فقط یک چک لیست است و نه یک لیست از کارهایی که باید انجام داد. از طریق این لیست می توان مطمئن شد که همه چیز به درستی انجام شده است.
پیش از مرحله پوش بک(Pushback) خلبان ها با خدمه روی زمین که مسئول راندن تاگ(Tug) هستند، ارتباط برقرار می کنند. با افزایش وزن هواپیما هماهنگی خوب با راننده تاگ امری ضروری است. در این مرحله هیچ کس خواهان ارتباط ناقص نیست، چرا که ایستادن روی چرخ های جلو در حالی که 300 هزار پوند را با خود می کشند، می تواند به آن آسیب وارد کند. برخی از هواپیماها اتصال های هیدرولیکی به زمین، گیره های بایپَس یا انواع دیگر تنظیمات دارند که باید پیش از آنکه کنترل به دست راننده تاگ داده شود، کامل شوند. پیش از حرکت هواپیما خدمه باید از مسئول کنترل رمپ اجازه پوش بک دریافت کنند. به محض دریافت اجازه هم باید به راننده تاگ بگویند که آماده پوش بک هستند. خلبان ها نمی توانند پشت سر خود را ببینند(البته برخی هواپیماها دوربین های پشت دارند)، بنابراین باید به خدمه روی زمین اعتماد کنند.
همزمان با پوش بک خدمه شروع به استارت زدن می کنند و از آنجا که بهای سوخت عامل مهمی است، بسیاری از ایرلاین ها ترجیح می دهند تا تنها با یک موتور استارت بزنند. به محض اینکه هواپیما شروع به تاکسی می کند، تمام توجه خلبان از داخل کابین به بیرون آن متمرکز می شود. با وجود پیچیدگی پروسه ترخیص و فرودگاه های شلوغ، خلبان ها باید تمام حواس خود را جمع کنند. خلبان ها در حین تاکسی به سمت باند فرود، همچنان در حال دنبال کردن چک لیست هستند. خلبان ها همچنین باید بهترین زمان برای روشن کردن موتور دیگر را هم تعیین کنند.
شاید جالب باشد که بدانید برخاستن و نه فرود، خطرناک ترین بخش پرواز است. هرچند که مشکلات در این مرحله به ندرت اتفاق می افتد و خلبان ها نیز به خوبی آموزش دیده اند، مشکل به خود هواپیما مربوط می شود. در حقیقت در این مرحله هواپیما در سنگین ترین حالت خود بوده و اگر یکی از موتورها یا اجزای دیگر دچار نقص شود، به این معناست که هواپیما در مرز حاشیه عملکرد خود عمل می کند. این یعنی خلبان ها باید از هر مقدار آموزش خود استفاده کنند.
پس از برخاستن شما صدای چرخ های هواپیما را که در حال بالا آمدن هستند و نیز با افزایش سرعت هوایی، هر گونه حرکت فلپ های بال هواپیما را خواهید شنید. در ارتفاع 10 هزار پایی از سطح زمین، خلبان ها مهمانداران هواپیما را صدا می کنند( شما این را از طریق اسپیکرها خواهید شنید)، بنابراین آنها می دانند که در صورت عدم وجود هر گونه تکان هواپیما می توانند صندلی خود را ترک کنند. در واقع در همین ارتفاع است که خلبان دیگر می تواند مانند یک آدم عادی رفتار کند. قانون کابین استریل برداشته شده و خلبان ها اکنون اجازه دارند تا برای گذران وقت با یکدیگر گفتگوهای معمولی داشته باشند. جالب این است که حتی در این مرحله هم خلبان ها فقط در مورد پرواز با هم صحبت می کنند.
در طول سفر خلبان ها به طور مداوم با مراکز مختلف کنترل ترافیک هوایی در تماس می مانند. آنها بر مصرف سوخت نظارت کرده و تلاش می کنند تا در خلال جهت حرکت از میان انواع مختلف شرایط جوی، ملایم ترین هوا را انتخاب کنند. در این مرحله است که اتوپایلوت وارد عمل شده و نقش خلبان از مشارکت فعال به نظارت بر موقعیت تغییر پیدا می کند. خلبان ها در عین توجه خود به همه چیز تمام تلاش خود را می کنند تا وقت به گونه ای بگذرد. شاید گاهی یک بازی ویدئویی یا خواندن چند صفحه ای از یک کتاب را هم امتحان کنند.
لازم به ذکر است که خلبانانی که نیاز مبرمی به تحریک مغزی دارند، نمی توانند ثابت نشسته، برای مدت طولانی و ساعت های خسته کننده کاری انجام ندهند و راهی برای گذران زمان پیدا نکنند. در حدود 30 دقیقه مانده به فرود خلبان ها شروع به بررسی آب و هوا در فرودگاه مقصد، اینکه کدام باند فرود قابل استفاده است و آماده شدن برای کاهش ارتفاع می کنند. آنها در ارتفاع حدود 18 هزار پایی تمام چراغ های موقعیت اضافی را روشن کرده و مرکز کنترل ترافیک هوایی نیز آنها را برای ورود در صف قرار می دهد. در این مرحله به طور مداوم از خلبان ها خواسته می شود تا از سرعت مجاز و محدودیت های مربوط به ارتفاع پیروی کنند.
| برای خرید بلیط هواپیما کلیک کنید |
هواپیما برای فرود آماده می شود
بر خلاف مرحله برخاستن، فرود آمدن جالب ترین مرحله بوده و در عین حال بیشترین توجه را از جانب خلبان می طلبد. در این مرحله تغییرات مداوم باد در حین تلاش برای حفظ سرعت هوای استاندارد، خود یک چالش به شمار می رود. این همان لحظه ای است که می توان در مورد مهارت یک خلبان قضاوت کرد. هرچند که قضاوت در مورد استعداد یک خلبان باید بر مبنای این باشد که چگونه کل پرواز مدیریت می شود، اما ارزیابی اصلی از مهارت خلبان به مرحله فرود آمدن معطوف می شود.
برخی از هواپیماها تنظیمات خودکاری مانند ترمزها دارند که در لحظه فرود شروع به کار می کنند و برخی کامپیوترها حتی می توانند هواپیما را فرود آورند، اما بیشتر هواپیماها همچنان به صورت دستی و توسط خلبان فرود می آیند. پس از آماده شدن باند فرود، خلبان ها شروع به اجرای چک لیست های مربوط به بعد از فرود کرده و پیکربندی هواپیما را برای پرواز بعدی آماده می کنند. هر گونه موضوع مربوط به تعمیر هواپیما در این لیست ذکر شده تا خدمه بعدی بتوانند آنها را به راحتی پیدا کنند. هر هواپیما مشکلات خاص خود را دارد، از این رو شناخت آن هواپیمای خاص می تواند مفید باشد. هنگامی که هواپیما وارد گیت شده و در باز می شود، خلبان ها با یکدیگر احوالپرسی کرده و اگر کاپیتان پرواز فرود بدی را تجربه کرده باشد، از کمک خلبان خواهد خواست که در ورودی ایستاده و خداحافظی کند. در غیر اینصورت خود او در ورودی خواهد ایستاد.
شاید مسافر بودن چندان کار راحتی نباشد. اینکه برای مدتی روی صندلی بنشینید و ندانید که در کابین خلبان چه می گذرد، می توانید به ترس از پرواز دامن بزند. شما درهای بسته کابین خلبان را می بینید و سخت است که تصور کنید در آن چه می گذرد. اما این را به خاطر داشته باشید که خلبان ها به خوبی آموزش دیده، حرفه ای و متعهد هستند، پس نفس راحتی بکشید و استراحت کنید.
