مسافران مضطرب تمایل زیادی دارند تا هر گونه تکان هواپیما، صدای غژغژ یا ضربه ای را که در هواپیما می شنوند، به دقت مورد موشکافی قرار دهند. آنها از خود سئوال می کنند آیا چرخ هواپیما در حال جدا شدن است؟ بال هواپیما ترک برداشته است؟ می توانم قسم بخورم که صدای خروپف خلبان را از کابینش شنیدم و عبارت هایی از این دست. اما به راستی کدام یکی از صداهایی که در هواپیما شنیده می شود، نرمال و عادی و کدام یک غیر معمول هستند؟ پاسخ به این سئوال را می توانید در ادامه مطلب در قاصدک 24 بخوانید.
کارشناسان در مورد صداهای درون هواپیما چه می گویند؟
اینکه صداهایی که ما درون هواپیما می شنویم، چه معنایی می توانند داشته باشند؛ سئوالی است که هیچ کس به اندازه کارشناسان هوانوردی پاسخ آن را نمی داند. آنها می گویند اولین نکته ای را که باید به یاد داشته باشید این است که هواپیماها در کل مانند موجوداتی پر سر و صدا و خشن به ویژه در شرایط تکان های شدید هستند. در حقیقت فرض منطقی این است که محفظه های مخصوص چمدان در بالای سر شما از یک سری میله متصل کننده آویزان شده یا توالت ها و آشپزخانه بر روی ریل هایی در کف هواپیما سوار شده اند. این یعنی با کوچک ترین تکان هواپیما، همه وسایل موجود در آن به حرکت در می آیند.
صداهای نرمال در هواپیما چه هستند؟
صدای وزوز در هنگام سوار شدن به هواپیما
کارشناسان می گویند صدای وزوز در هنگام سوار شدن به هواپیما ناشی از واحد قدرت کمکی واقع در عقب هواپیما است. به عبارت دیگر این وسیله در هنگام سوار شدن شروع به ایجاد چنین صدایی می کند تا در حالی که موتورهای اصلی خاموش هستند، همه چیز را روشن نگاه دارد. به علاوه بیشتر فرودگاه ها به خاطر صرفه جویی در هزینه ها، هواپیما را به واحدهای زمینی متصل می کنند تا هوا و الکتریسیته را به هواپیما انتقال دهند.
با بسته شدن درها ممکن است متوجه تغییر صدا شوید. به محض اینکه خلبان از سیستم فرودگاهی به سیستم هواپیما سوئیچ می کند، چراغ ها شروع به سوسو زدن می کنند. پس از آن نیز صدای روشن شدن موتور را خواهید شنید که در ابتدا به صورت ناله ای خفیف و سپس غرش شنیده می شود.
بیشتر بخوانید: بهترین نمونه های آزمایشی هواپیما از گذشته تا امروز
صدای عوعو متعلق به چیست؟
به احتمال زیاد این صدای یک سگ در هواپیما نیست، هر چند که این احتمال را به کلی نمی توان رد کرد. اما صدای فوق در حقیقت از یک ابزار ذخیره کننده سوخت به نام PTU می آید که روی تمام ایرباس های دو موتوره وجود دارد. می توان گفت که این صدا اطمینان می دهد که فشار هیدرولیک در هنگام استفاده از یک موتور در مراحل پوش بک و تاکسینگ (taxiing) در حالت تعادل قرار دارد. تردیدی نیست که تمام شرکت های هوایی می خواهند سوخت خود را ذخیره کنند و این تنها راه است. حتی با وجود اینکه هر بار خاموش و روشن شدن آن صدای زیادی را تولید می کند که ناشی از نوسانات فشار است.
علاوه بر این مسافران ایرباس ممکن است پیش از برخاستن و پس از به زمین نشستن صدایی همچون یک ناله ممتد را بشنوند. این صدا هم از یک پمپ هیدرولیک می آید که برای باز و بسته کردن درهای قسمت بار هواپیما مورد استفاده قرار می گیرد.
صدای غژ غژ از کجا می آید؟
در مورد این صدا باید به شما بگوییم که خلبان درست پیش از برخاستن سوئیچی را به حرکت در می آورد تا بال ها بازتر و وسیع تر از حد معمول شوند. به حرکت درآوردن همین سوئیچ ها است که ایجاد صدای غژ غژ می کند. اگر هم در کنار بال هواپیما نشسته باشید، می توانید پایین رفتن آنها را مشاهده کنید.
چرخ های ناهموار هواپیما
زمان پرواز فرا رسیده و شما در این هنگام و همزمان با حرکت به سمت جلو، صدای فعالیت هر چه بیشتر موتور را خواهید شنید. در حقیقت می توانید بگویید که چرخ هواپیما ناهموار است چرا که تکانه های هوایی با سرعت چرخ های در حال چرخیدن که به تدریج سرعت می گیرند، ترکیب شده و ایجاد صدا می کنند.
صدای غژغژ بیشتر و یک ضربه ناگهانی
حالا به محض اینکه چرخ های هواپیما به داخل کشیده شدند، صدای موتورهای کوچک برقی را خواهید شنید و سپس صدای بسته شدن درها یکی پس از دیگری به گوشتان خواهد رسید. بعد از این صداها هم بار دیگر با برگشتن بال ها به وضعیت طبیعی صدای ناله ممتد را خواهید شنید.
چرا در طول پرواز، تُن صدای موتور هواپیما تغییر می کند؟
مراحل اولیه پرواز ممکن است با سرو صدای زیادی همراه باشد. پس از بلند شدن و بالا رفتن چرخ های جلوی هواپیما، خلبان ها مجبور به پرواز در یک سرعت و ارتفاع استاندارد هستند. بنابراین تغییرات چندباره در قدرت، چرخش و نیز تنظیمات مقیاس می تواند موجب سر و صدای زیاد شود. اگر احساس ناخوشایندی را تجربه کردید، این احتمال وجود دارد که خدمه پرواز در حال انجام کارهایی برای کاهش سر و صدا باشند. این اقدامات نیازمند کارهای پیچیده ای چون چرخش در ارتفاع کم و نیز بالا رفتن های تندتر از حد نرمال می باشند.
خوشبختانه این صداها به مرور زمان کمتر خواهند شد. حتی ممکن است به محض اینکه هواپپما ارتفاع و سرعت خود را کم می کند و دماغه را پایین می آورد، متوجه تغییر تُن صدا شوید.
این صدای بلند از کجا آمد؟
هر چه به زمین نزدیک تر می شوید، فلپ های بال های هواپیما پایین تر می آیند و این بار شما صدای غرش باد را می شنوید. اگر کنار پنجره نشسته باشید، متوجه می شوید که هوا به شدت در حال فشرده شدن است و آثار بخار اندکی از خود به جای می گذارد که از جریان هوای روی بال ناشی می شوند. صدای بلند بعد از این مرحله شنیده خواهد شد. نیازی به ترسیدن نیست. این صدا به معنای آن است که درهای چرخ های جلوی هواپیما دوباره در حال باز شدن هستند. چرخ ها سپس به جای خود برمی گردند و با یک کلیک، قفل می شوند. در این زمان خلبان باید سه نور سبز را روی پنل خود مشاهده کند تا مطمئن شود که همه چرخ ها سر جای خود هستند.
غرش نهایی و دوباره صدای عوعو یک سگ!
خلبان پس از به زمین نشستن سوئیچی را به حرکت در می آورد. سپس پنل هایی از بال ها بیرون می آیند تا هواپیما را وا دارند که روی زمین بماند. اینجاست که صدای غرشی بلند شنیده می شود. موتوهای جت دور می زنند و این همان چیزی است که شما می شنوید. در حقیقت این کار به هواپیما کمک می کند تا سرعت خود را کم کند. میزان قدرتی که مورد استفاده قرار می گیرد به طول باند فرود، شرایط سطح باند و عواملی این چنینی بستگی دارد. با نزدیک شدن به گیت صدای غژغژ بیشتری خواهید شنید و باز هم صدای سگ به گوش می رسد!
و بالاخره صداهایی موسیقی وار!
صداهای موسیقی واری که می شنوید، از دو حال خارج نیستند: حالت اول درست شبیه صدای تلفن است. چرا که ایستگاه مهمانداران و کابین خلبان دارای یک سیستم مخابراتی مشترک هستند که از طریق آن یک ایستگاه قادر به تماس با ایستگاه دیگر می شود. با برقرای تماس، تلفن به صدا در خواهد آمد.
حالت دوم زمانی است که خلبان ها از آنها به عنوان ابزار فرستادن سیگنال برای خدمه کابین استفاده می کنند. باید بدانید که هر کدام از ایرلاین ها قوانین خاص خود را در زمینه اینکه چه میزان صدا به چه معنی است و چه زمانی فرستاده می شود، دارند. صدای دینگ را می توان زمانی هم شنید که مسافران دگمه را می زنند و نوشیدنی دیگری از مهماندار طلب می کنند.
نکته ای که اخیرا شرکت هوایی کانتاس در وبسایت خود اعلام کرده این است که در هواپیماهای ایرباس آن مدت کوتاهی پس از برخاستن صدای دانگ مانند صدای یک زنگ بزرگ شنیده می شود. این صدا به خدمه کابین اجازه می دهد بدانند که چرخ های جلو هواپیما به عقب کشیده شده اند. نکته اینجاست که بسته به محل نشستن خود ممکن است صدای حرکت هواپیما را شنیده یا حس کنید. اگر در طبقه پایین بخش انتهایی یکی از بوئینگ های 747 نشسته باشید، در واقع درست روی نوک بخش جلویی چرخ هواپیما نشسته اید.
کدام صداها نگران کننده هستند؟
فقط این را باید بدانید که صداهای اندک و ظریف به هیچ وجه نگران کننده نیستند. با این حال:
سکوت محض نشان دهنده این است که همه یا هر دو موتور هواپیما از کار افتاده اند و این می تواند نگران کننده باشد. اما حتی در این صورت هم جای نگرانی زیادی نیست. اگر تمام موتورها هم روشن نشوند، هواپیماها می توانند باز هم تا مسافت زیادی پرواز کنند. برای مثال بعد از اینکه پرواز شماره 236 ایرترانسات در سال 2001 نیروی موتور خود را از دست داد، بعد از 75 مایل پرواز در آزورس مجبور به فرود اضطراری شد.
صدای بلند و مهیبی که ممکن است روی باند فرود بشنوید، می تواند ناشی از ترکیدگی تایر هواپیما باشد که مسئله ای جدی به شمار می رود. صدای دیگر که شبیه انفجار کوچک در موتور در هواپیمای در حال پرواز و نزدیک به زمین است، می تواند به معنای برخورد پرنده به هواپیما باشد.
آنچه تا کنون گفتیم نشان دهنده این است که با سوار شدن به هواپیما از لحظه ورود تا خروج صداهای بیشماری در هواپیما شنیده می شود. البته بسیاری از مسافران به هیچ وجه متوجه این صداها نمی شوند. تقریبا تمام صداهای هواپیما عادی بوده و به یک قسمت خاص از آن مربوط می شوند. تنها معدودی از این صداها غیر معمول بوده و از بروز یک مشکل حکایت دارند. بنابراین جای نگرانی برای مسافران وجود ندارد.
