شاید برای شما هم این سئوال پیش آمده باشد که عمر هواپیماها کی به سر می رسد؟ هواپیماها بعد از از کار افتادگی به چه سرنوشتی دچار می شوند؟ پاسخ به این پرسش ها وقتی جالب می شود که بدانید در جهان شرکت هایی روی کار آمده اند که کار آنها رسیدگی به وضعیت هواپیماهای پیر و از کارافتاده است. با قاصدک24 برای دانستن سرنوشت این هواپیماها همراه شوید.
| برای خرید بلیط هواپیما کلیک کنید |
هواپیماهای بازنشسته؛ گنجینه های پنهان
گورستان هواپیماها ممکن است تماشایی به نظر برسد، اما این تنها بخش کوچکی از صنعت خارق العاده ای است که عهده دار نگهداری از هواپیماهای تجاری بعد از بازنشستگی آنهاست. به محض اینکه یک هواپیما به پایان عمر خود نزدیک می شود، یک مجموعه صنعتی و مالی از شرکت های بازیافت تا شرکت های تأمین بودجه وارد کار می شوند. شاید جالب باشد بدانید اما حتی هواپیماهایی هم که برای پرواز سن بالایی دارند، هنوز یک گنجینه پنهان به شمار می روند.
مارک گریگوری مدیر اجرایی مؤسسه بین المللی نجات هوایی که یکی از سازمان های مشهور در صنعت بازیافت هواپیماهاست و سازمان او در طول یک دهه گذشته بیش از 730 فروند هواپیمای مختلف را اسقاط کرده، می گوید: " تصمیم برای کنار گذاشتن یک هواپیماها اغلب بستگی به این دارد که آیا ارزش قطعات و اجزای آن بیشتر از خود هواپیما به عنوان یک ماشین پرنده باشد یا خیر. اما خیلی از هواپیماها حتی به سن پیری هم نمی رسند".
متوسط سن هواپیماهایی که اسقاط می شوند، 18 سال است. هر چند که این میزان زیر عمر کاری است که برای هواپیماها در هنگام طراحی در نظر گرفته شده است، در برخی مواقع هواپیماهایی با کمتر از 10 سال سن نیز به انبار اسقاطی ها رفته اند. به علاوه ارزش بالقوه اجزای هواپیماها در سال های اخیر، توجه بسیاری از شرکت های سرمایه گذاری و نیز برخی مؤسسات تأمین بودجه را به خود جلب کرده و به عقیده بسیاری از آنها، این صنعت به صنعتی قابل توجه بدل شده است.
جالب است بدانید که با ارزش ترین اجزای هواپیماها در واقع موتورها هستند، اما حتی برای تمام انواع قطعات و اجزای هواپیماها همواره یک بازار مشتاق وجود دارد. برای یک شرکت هوایی جایگزین کردن یک قطعه از کار افتاده با یک قطعه استفاده شده بسیار منطقی تر از تعمیر به نظر می رسد. از آنجایی که عرضه قطعات مشخصی از هواپیماها تقریبا با محدودیت هایی مواجه است، افزایش ناگهانی در تقاضا می تواند منجر به اقبال جهانی و بالا رفتن ارزش نسبی هواپیما و اجزای تشکیل دهنده آن شود.
علی رغم مراقبت ها و نظارت های مداوم همه اجزای هواپیما باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند تا تقلبی از آب در نیایند؛ اتفاقی که به خاطر ماهیت بازار و وجود واسطه های بیشمار امری عادی به نظر می رسد. تخمین زده می شود که در حدود 2 درصد از قطعات هواپیماها تقلبی باشند. با در نظر گرفتن این موضوع که این رقم بخش های بزرگی از هواپیما را شامل می شود، می توان به عمق فاجعه پی برد.
از بازنشستگی تا اسقاطی
شکی نیست که هواپیماها در صورتی که به خوبی نگهداری شوند، می توانند برای سال های طولانی به حیات کاری خود ادامه دهند. نکته جالب اینکه حتی برخی شرکت های هوایی ترجیح می دهند تا به دلایل کاربردی، از انواع قدیمی تر هواپیماها استفاده کنند. برای نمونه شرکت هوایی Alliance Airlines که به ایستگاه های معدن در سراسر استرالیا خدمت رسانی می کند، در حال استفاده از هواپیماهای فوکر 100 دسته دومی است که ایرلاین های اروپایی آنها را از رده خارج کرده اند.
به نظر می رسد که استقامت و مطمئن بودن این فوکرها آنها را به گزینه هایی ایده آل برای کار در فرودگاه های گرم و غبارآلودی تبدیل کرده که هواپیماهای این شرکت در آن رفت و آمد می کنند. با این وجود بیشتر هواپیماهایی که فرتوت شده اند، از شانس زندگی دوباره در کشوری مانند استرالیا برخوردار نیستند. برای آنها آغاز یک پایان با پرواز به فرودگاه های ذخیره مترادف است.
بد نیست بدانید که در سراسر دنیا تعداد بیشماری از این فرودگاه ها وجود دارد که تنها تعداد اندکی از آنها در جنوب غربی آمریکا واقع شده اند که برای استفاده در آب و هوای خشک مطلوب به نظر می رسند. این فرودگاه ها در اروپا نیز در کشورهای بریتانیا، فرانسه و اسپانیا به چشم می خورند. اما فرودگاه های ذخیره در واقع به چه کار می آیند؟ فرودگاه های ذخیره در واقع حکم فرودگاه های موقت را دارند و تا زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که هوایپماها به مالک جدیدی واگذار شوند. هر چند که برای بسیاری از هواپیماها اینجا نقطه پایان و سرآغاز ورود به مرحله اسقاط شدن است.
وقتی تصمیم برای توقف پرواز یک هواپیما گرفته شد، در وهله اول روکش تمام اجزای با ارزش هواپیما کنار گذاشته می شود. اینکه چه میزان از اجزای هواپیما می توانند دوباره مورد استفاده قرار بگیرند، بستگی به سن هواپیما دارد. حتی ممکن است بتوان 1200 قطعه از قطعات یک هواپیمای A320 را هم بیرون آورد. بدون تردید موتورها 80 تا 90 درصد ارزش یک هواپیما را تشکیل می دهند. به محض بیرون آوردن تمام اجزای با ارزش، بخش هایی از بدنه هواپیما برای استفاده به عنوان تجهیزات آموزشی برای خدمه، آتشنشانان یا افراد در مؤسسات آموزشی بیرون آورده می شود. سایر اجزا نیز به چرخه بازیافت پیوسته یا به عنوان اسقاط به فروش می رسند.
در واقع به محض اینکه یک هواپیما از چرخه فعالیت خارج شد، در دسته زباله ها قرار گرفته و پروسه بازیافت آن هم باید با ضوابط محیط زیست منطبق باشد. بدون شک یکی از مهم ترین بازیگران این عرصه شرکت فرانسوی Tarmac Aerosave است که به مدیریت تجهیزات بازیافت هواپیماها در بخش هایی از فرانسه می پردازد. این شرکت تحت مالکیت مشترک شرکت های هوافضای ایرباس و سافران (Safran) و یز غول صنعت مدیریت بازیافت؛ سوئز؛ فعالیت می کند.
لازم به گفتن است که تجزیه کردن یک هواپیما به قطعات ریزتر نیز مستلزم داشتن مهارت های خاص و فناوری هوشمند برای جمع آوری، تفکیک و بازیافت قطعات آهنی، پلاستیکی و حتی مایعات تشکیل دهنده هواپیما است. شاید عجیب باشد اما حتی در برخی مواقع هواپیماها وارد چرخه بازیافت نشده و وارد سطل زباله می شوند؛ به همین سادگی! ممکن است حتی زمانی که پرواز نکردن یک هواپیما کاملا آشکار و واضح است، مالک یک هواپیما دلایل قانونی یا مالی برای کنار گذاشتن آن داشته باشد. این زمانی است که شما می توانید این گورستان های شگفت انگیز هواپیماها را ببینید.
سرنوشت هواپیماها بعد از سقوط
زمانی که هواپیمایی سقوط می کند، مهندسان شرکت های بازیافت هواپیماها به نمایندگی از یک شرکت هوایی یا بیمه کننده شرکت سرمایه گذار وارد عمل می شوند. این طرف ها راهی صحنه می شوند تا هر آنچه را که از هوایپمای سقوط کرده برجا مانده، بررسی کرده و برای بازرسی های بیشتر به مکان جدیدی منتقل کنند. هواپیما تا زمان بسته شدن پرونده مورد مراقبت قرار می گیرد. گاهی اوقات برخی پرونده ها حتی برای سال های طولانی باز می مانند، از این رو هواپیماها در انبار نگهداری می شوند. بعد از بسته شدن پرونده نیز هواپیماها به درخواست شرکت بیمه یا منهدم شده و یا به فروش گذاشته می شوند.
برای مثال مهندسان شرکت بین المللی نجات هوایی تا کنون با پرونده های بزرگی سروکار داشته اند. حادثه تراژیک سقوط هواپیمای خطوط هوایی آفریقا در سال 2010 و نیز بوئینگ 777 شرکت بریتیش ایرویز در سال 2008 از این دست هستند. البته اکثر حوادثی که این شرکت ها درگیر آنها می شوند، حوادث مرگباری نبوده و اتفاقات جزئی را شامل می شوند؛ مانند زمانی که چرخ هواپیما در آمده و وارد چمن می شود. هر چند که امروزه این شرکت ها به ناچار درگیر حوادث مرگبار هم شده اند، اما تنها زمانی این اتفاق می افتد که تأثیرات شخصی و باقیمانده اجساد مورد بررسی قرار گرفته باشد.
بازنشستگی های غیر منتظره
سرنوشت برخی از هواپیماها بعد از بازنشستگی کمی عجیب به نظر می رسد. برخی از آنها به فعالیت هایی گماشته می شوند که حتی فکرش را هم نمی کردند! برای نمونه می توان به سرنوشت یکی از هواپیماهای بوئینگ747 شرکت هوایی ویرجین آتلانتیک اشاره کرد. این جمبوجت پس از خارج شدن از چرخه فعالیت به شرکت خواهر ویرجین گالاکتیک منتقل شد تا به عنوان یک سکوی پرتاب برای تجهیزات جدید فضایی مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین برخی اشخاص و صاحبان تجارت نیز هواپیماهای قدیمی را خریداری کرده اند تا آنها را به هتل، رستوران یا جاذبه های توریستی تبدیل کنند. در نمونه ای دیگر یک بوئینگ 767 که پیشتر برای یک شرکت هوایی ورشکسته روسی پرواز می کرد، توسط یک قایق به خانه جدید خود در یک پارک موضوعی به غرب ایرلند نقل مکان کرد. این نقل و انتقال مهیج در مسیر خود برای بسیاری فرصت های عکاسی جالبی به وجود آورده بود.
مسافرانی که نیمه شب در فرودگاه آرلاندا در استکهلم می مانند، می توانند در هتلی به نام Jumbo Stay اقامت داشته باشند. این هتل همانگونه که از اسم آن بر می آید، درون یک بوئینگ 747 قدیمی ساخته شده و نقش جدیدی نیز برای هواپیماها در صنعت هتلداری تعریف کرده است. در نزدیکی فرودگاه زوریخ هم یک فروند هواپیمای ایوشین 14 ساخت شوروی نقش مهمی در رستوران ها با تِم هوانوردی به عهده گرفته است.
نوستالژی عصر گذشته یعنی در برخی موارد تلاش هایی برای برگرداندن هواپیماهای قدیمی به زندگی صورت گرفته است. این تلاش را می توان در پروژه لوفتهانزا در بازگرداندن شرایط پروازی برای هواپیماهای لاکهید متعلق به دهه 50 میلادی به خوبی مشاهده کرد. هواپیماهایی که در طول سال ها به خوبی نگهداری شده اند اما کاکپیت و کابین های آن بازسازی و با صرف هزینه های هنگفت به تجهیزات مدرن مجهز شده است.
در هر صورت آنچه روشن است اینست که با گسترش روزافزون ناوگان هواپیماهای تجاری در سال های اخیر، تجارت ذخیره، بازیافت و پیدا کردن جایگاه های جدید برای هواپیماهای فرتوت، آینده خوبی را در پیش روی خود احساس می کند.
منبع: edition.cnn.com
مقالات مرتبط:
آشنایی با مشاغل مرتبط با هواپیما
گران ترین هواپیماهای جهان در سال 2018
